Цахилгаан эсэргүүцэл: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Мөр 1:
{{Electromagnetism3}}
[[Файл:65-ohm resistor.jpg|200px|thumb|750-kΩ [[резистор]] нь [[Электроник өнгөт код|электроникийн өнгөт кодоороо]] танигдаж байна. Түүний хэмжээг [[Омметр|омметрийномметрийг]] ашиглан тогтоож болно.]]
[[Цахилгаан дамжуулагч]]аар [[цахилгаан гүйдэл]] гүйх үед дамжуулагчаас цахилгаан гүйдэлд саад болж буй хэмжигдэхүүнийг '''эсэргүүцэл''' гэнэ. [[Латин үсэг|Латин цагаан толгойн]] R үсгээр тэмдэглэдэг. Эсэргүүцлийн урвуу хэмжигдэхүүнийг [[цахилгаан дамжуулал]] гэдэг.
'''Цахилгаан эсэргүүцэл''' нь биеийн [[цахилгаан гүйдэл]] дамжуулах чадварийг илтгэсэн хэмжигдэхүүн юм. Эсэргүүцлийн эсрэг хэмжигдэхүүн нь [[Сименс (хэмжилтийн нэгж)|сименсээр]] хэмжигддэг [[цахилгаан дамжуулал]] юм. Нэгэн жигд гүйдлийн нягтын хувьд биеийн цахилгаан эсэргүүцэлийг тухайн биеийн геометр хэлбэр болон материалын цахилгаан эсэргүүцэх чадвараас хамаарсан фүнкээр илэрхийлж болно:
 
[[Хэт дамжуулагч]]аас бусад бүх биет цахилгаан эсэргүүцэлтэй байдаг. Нэгэн жигд [[хөндлөн огтлолын талбай]]тай биетийн эсэргүүцэл нь түүний [[цахилгаан эсэргүүцэх чадвар]] болон уртад шууд пропорциональ, [[хөндлөн огтлолын талбай]]д урвуу пропорциональ хамааралтай байдаг:
 
:<math>R = {l \cdot \rho \over A} \,</math>
Line 7 ⟶ 9:
энд
:"l" нь биеийн урт
:"AS" нь биеийн хөндлөн огтлолын талбай
:"ρ" нь материалын [[цахилгаан эсэргүүцэх чадвар]] юм
 
Line 19 ⟶ 21:
:''I'' биеээр гүйх цахилгаан гүйдэл, [[ампер]]
 
Энэхүү харьцааг [[Омын хууль]] гэдэг.
Олон янзын материал, мөн нөхцөлөөсөө хамаараад цахилгаан эсэргүүцэлийг потенциалын ялгаварын хэмжээ болон гүйдлийн хэмжээнээс хамаардаг гэж үзэж болохгүй. Энэ тохиолдолд эсэргүүцэл R нь [[тогтмол]] байдаг.
 
Олон янзын материал, мөн нөхцөлөөсөө хамаараад цахилгаан эсэргүүцэлийг потенциалын ялгаварын хэмжээ болон гүйдлийн хэмжээнээс хамаардаг гэж үзэж болохгүй. Энэ тохиолдолд эсэргүүцэлЭсэргүүцэл R нь [[тогтмол]] байдагбиетийн хувийн шинж чанараас хамаардаг.
 
[[Ангилал:Цахилгаан]]