Бүх ертөнцийн таталцлын хууль: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
Бүх ертөнцийн таталцлын хууль
No edit summary
 
Мөр 1:
[[Image:NewtonsLawOfUniversalGravitation.svg|200px|thumb|Харилцан таталцаж буй хоёр масс]]
Бүх ертөнцийн таталцлын хууль
Байгаль дээр байгаа аливаа масстай биеүүдын хоорондох харилцан үйлчлэлийг таталцлын харилцан үйлчлэл гэнэ.
 
Энэ харилцан үйлчлэлийг илэрхийлж байгаа хэмжигдэхүүнийг '''бүх ертөнцийн таталцлын хууль''' ({{lang-en|Newton's law of universal gravitation}}) гэнэ.
Байгаль дээр байгаа аливаа масстай биеүүдын хоорондох харилцан үйлчлэлийг таталцлын харилцан үйлчлэл гэнэ.
 
Түүнийг ажиглаж буй туршилт,тохиолдол тохиолдол доош унах үзэгдэл юм. Бүх ертөнцийн таталцлын харилцан үйлчлэлийг судалж хууль ба томьёлолыгтомъёоллыг нээж гаргасан эрдэмтэн бол [[Исаак Ньютон]] юм.
Энэ харилцан үйлчлэлийг илэрхийлж байгаа хэмжигдэхүүнийг бүх ертөнцийн таталцлын хууль гэнэ
 
Бүх ертөнцийн таталцлын хууль дараах байдалтай.
Түүнийг ажиглаж буй туршилт,тохиолдол доош унах үзэгдэл юм.Бүх ертөнцийн таталцлын харилцан үйлчлэлийг судалж хууль ба томьёлолыг нээж гаргасан эрдэмтэн бол Исаак Ньютон юм.
 
ХарилтанХарилцан таталцаж байгаа 2 биеийн харилцан үйлчлэлийн хүч нь 2 биеийн м-ийнмассын үржвэрээс шууд, хоорондох зайнаас урвуу хамааралтай.
Бүх ертөнцийн таталцлын хууль дараах байдалтай
 
Хуулийн томьёо F=γ 〖m_1+m〗_(2 )/▭(τ^2 ):
Харилтан таталцаж байгаа 2 биеийн харилцан үйлчлэлийн хүч нь 2 биеийн м-ийн үржвэрээс шууд,хоорондох зайнаас урвуу хамааралтай.
<math>F = G \frac{m_1 m_2}{r^2}\ </math>
Үүнийг Бүх ертөнцийн таталцлын хууль гэнэ.
 
Хуулийн томьёо F=γ 〖m_1+m〗_(2 )/▭(τ^2 )
m1:<math>m_1,m2 m_2</math>- 2 биеийн масс
 
τ^2:<math>r</math>- 2 биеийн массын төвүүдийн хоорондын зай
 
γ:<math>G</math> - [[таталцлын тогтмол]] <math> G = 6.67384(80) \times 10^{-11} \ \mbox{m}^3 \ \mbox{kg}^{-1} \ \mbox{s}^{-2} γ= 6.67*〖67384(80) \times 10^({-11)} \ {\rm N}\, {\rm (Hm^2)m/〖кг〗kg)^2 }</math>
 
Tаталцлын хуулийн томьёог дараах тохиолдлуудад хэрэглэх таталцлын хүчийг тодорхойлоход хэрэглэх таталцлын хүчийг тодорхойлоход илүү үнэн зөв, үр дүнтэй байдаг байна.
 
#Харилцан таталцаж буй 2 биеийн шугаман хэмжээ тэдгээрийн хоорондох зайтай жишихэд туйлын бага байвал сайн
Tаталцлын хуулийн томьёог дараах тохиолдлуудад хэрэглэх таталцлын хүчийг тодорхойлоход хэрэглэх таталцлын хүчийг тодорхойлоход илүү үнэн зөв,үр дүнтэй байдаг байна.
2.#Харилцан таталцаж буй 2 бие бөмбөрцөг хэлбэртэй байвал илүү сайн
1.#Харилцан таталцаж буй 2 биеийн шугаман1 нь бөмбөрцөг хэлбэртэй хэмжээ тэдгээрийнболон хоорондохмассын зайтайхувьд жишихэднилээд туйлийних багабайвал, мөн 2 биеийн бөмбөрцгийн гадаргуу дээр болон ойролцоо байвал сайнэнэ томъёолол илүү үр дүнтэй байдаг.
 
2.Харилцан таталцаж буй 2 бие бөмбөрцөг хэлбэртэй байвал илүү сайн
 
3.Харилцан таталцаж буй 2 биеийн 1 нь бөмбөрцөг хэлбэртэй хэмжээ болон массын хувьд нилээд их байвал, мөн 2 биеийн бөмбөрцөгийн гадаргуу дээр блон ойролтсоо байвал энэ томьёлол илүү үр дүнтэй байдаг.
 
Дэлхийн[[Дэлхий]]н зүгээс биеийг татах хүчийг [[хүндийн хүч ]] гэнэ. Хүндийн хүчний томьёогтомъёог Бүх ертөнцийн таталцлын хуулийгхууль ашиглан бичвэл:
 
 
F=γ 〖m_1+m〗_(2 )/▭(τ^2 ) F=G G=m*g g=F/m
 
[[Ангилал:Таталцал]]