Монгол Улсын Зэвсэгт Хүчин: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
Хуудсыг '{{Үндэсний зэвсэгт хүчин инфобокс |улс=Монгол Улс |нэр=Монгол Улсын Зэвсэгт хүчин |г...'-р сольж байна.
124.158.88.53 (Яриа) хэрэглэгчийн 348581 засварыг цуцлах
Мөр 3:
|нэр=Монгол Улсын Зэвсэгт хүчин
|гадаад_нэр=Mongolian armed forces
|зураг=[[File:Mongolian state honor guard 2011.jpg|200px]]
|тайлбар=Монгол туг
|зураг2=[[Image:SA-7 MANPADS.JPG|250px]]
|тайлбар2=Монгол Улсын Зэвсэгт хүчин, Стрела-2
|байгуулагдсан=1921
|одоогийн_хэлбэр=
|татан_буугдсан=
|салбарууд=
|штаб=
|нислэгийн_цаг=1-3(Нислэг нь тун хязгаардмал цагтай)
<!-- Leadership -->
|ерөнхий_командлагч=[[Цахиагийн Элбэгдорж]]
|ерөнхий_командлагчийн_цол=Ерөнхий командлагч
|сайд=[[Дашдэмбэрэлийн Бат-Эрдэнэ]]
|сайдын_цол=Батлан хамгаалахын сайд
|командлагч=[[Цэрэндэжидийн Бямбажав]]
|командлагчийн_цол=Зэвсэгт Хүчний Жанжин Штабын Дарга
<!-- Manpower -->
|нас=18
|хугацаат_цэргийн_алба=тийм
|нөөцийн_өгөгдөл=2010
|алба_хаах_нас=18-49
|цэргийн_насны=898,546
|алба_хаах_насны=891,192
|тэнцэх=726,199
|албанд_тэнцэх=756,628
|насанд_хүрч_буй=30,829
|алба_хаах_насанд_хүрч_буй=29,648
|цэргийн_жинхэнэ_алба_хаагч=10000 орчим
|байр=130
<!-- Financial -->
|хэмжээ=$69.5 сая (2011)
|ДНБ-нд_эзлэх_хувь=1.4%
<!-- Industrial -->
|дотоодын_нийлүүлэгчид=
|гадаадын_нийлүүлэгчид=
|импорт=
|экспорт=
<!-- Related aricles -->
|түүх=
|цолнууд=
}}
'''Монгол Улсын Зэвсэгт Хүчин''' гурван үндсэн салбартай. Тухайлбал: ерөнхий зориулалтын, хил хамгаалах, дотоодын аюулгүй байдлын цэрэг гэж хуваагдана. Энхийн цагийн энэхүү бүтэц нь дайны үед өөрчлөгдөн зохион байгуулагдана.
 
== Бодлого ==
Геополитикийн байршил, эдийн засгийн хүч чадлаасаа хамаараад Монгол Улс цэргийн хүчирхэг бодлого хэрэгжүүлдэг. Монголын зэвсэгт хүчин гадны халдлагын эсрэг тусгаар тогтнолоо хамгаалах хязгаардмал чадавхитай учир үндэсний аюулгүй байдал нь дипломат харилцаа дээр ихэд тулгуурладаг. Тус улс маш том, шуурхай, мэргэжлийн зэвсэг хүчинтэй болох бодлогыг баримталж хэрэгжүүлж байна.
 
== Монголын зэвсэгт хүчин энхийг сахиулах ажиллагаанд ==
Монгол Улсын зэвсэгт хүчин [[Сьерра-Леоне]], [[Ирак]], [[Этиоп]], [[Эритрей]], [[Баруун Сахар]], [[Афганистан]], [[Либери]], [[Чад]], [[Өмнөд Судан]]д энхийг сахиулах ажиллагаанд оролцож байна. Афганистан дахь Монголын цэрэг Афганы Үндэсний Армийн цэргийн зэвсэг техникийн ихээхэн хэсгийг бүрдүүлдэг хуучин [[Варшавын Гэрээ]]ний орнуудын зэвсэг техник дээр ажиллахад нь [[НАТО]]/Олон улсын аюулгүй байдлын хүчинд тусалж байгаа юм. 2005/2006 онд Монголын цэргийн албан хаагчид [[Косово]] дахь [[Бельги]]йн цэргийн бүрэлдхүүнд алба хаацгаасан.
 
== Чадавхи ==
Хуурай замын хүчин нь нийт 410 гаруй танк, хуягт тээвэрлэгч 640 гаруй, 500 гаруй их буу, 450 гаруй агаарын довтолгооноос хамгаалах хэрэгсэл, бусад цэргийн зориулалттай техник хэрэгсэлтэй юм. Эдгээр зэвсэг техникийн ихэнх нь 1960-аад оны эхээр Зөвлөлт Холбоот Улсад үйлдвэрлэгдсэн байдаг бөгөөд нийт зэвсэг-техникийн паркийн 60-70% нь III үеийн үлдсэн хувь нь IV үеийнх ажээ.
{| class="wikitable"
! style="text-align: center; background: lightsteelblue;"|Техник хэрэгсэл
! style="text-align: center; background: lightsteelblue;"|Үйлдвэрлэсэн улс
! style="text-align: center; background: lightsteelblue;"|Төрөл
! style="text-align: center; background: lightsteelblue;"|Марк
! style="text-align: center; background: lightsteelblue;"|Ашиглаж байгаа
! style="text-align: center; background: lightsteelblue;"|Тайлбар
|-----
! style="align: center; background: lavender;" colspan="6" |Танк
|-----
| [[T-54]] || {{USSR}} || Танк || T-54 || 200<ref name=MilitaryBalance2010>The Military Balance 2010. — P. 419.</ref> ||
|-----
| [[Т-55]] || {{USSR}} || Танк || T-55 || 170<ref name=MilitaryBalance2010 /> ||
|-----
| [[Т-62]] || {{USSR}} || Танк || T-62 || Тодорхойгүй<ref name="soldiering1">[http://www.soldiering.ru/country/c11.php Армии стран мира : Вооруженные силы иностранных государств на 2001 год : М]. Soldiering.ru. Retrieved on 2013-2-19.</ref> ||
|-----
| [[Т-72]] || {{USSR}} || Танк || T-72А || 50 хүртэлх тооны<ref>[http://bmpd.livejournal.com/338571.html bmpd – Монгольская армия получает танки Т-72 и БТР-70М]. Bmpd.livejournal.com. Retrieved on 2012-12-18.</ref><ref>[http://politics.news.mn/content/89048.shtml news - БХ-ын сайд тайлангаа тавив]. News.mn. Retrieved on 2013-2-19.</ref> || 34 ширхэг байх магадлал өндөртэй
|-----
! style="align: center; background: lavender;" colspan="6" |Хуягт тээвэрлэгч
|-----
| [[БМП-1]] || {{USSR}} || Хуягт тээвэрлэгч || БМП-1 || 310<ref name=MilitaryBalance2010 /> ||
|-----
| [[БТР-60]] || {{USSR}} || Хуягт тээвэрлэгч || БТР-60ПБ || 150<ref name=MilitaryBalance2010 /> ||
|-----
| [[БТР-70]] || {{USSR}} || Хуягт тээвэрлэгч || БТР-70М || 40<ref>[http://bmpd.livejournal.com/338571.html bmpd – Монгольская армия получает танки Т-72 и БТР-70М]. Bmpd.livejournal.com. Retrieved on 2012-12-18.</ref><ref>[http://politics.news.mn/content/89048.shtml news - БХ-ын сайд тайлангаа тавив]. News.mn. Retrieved on 2013-2-19.</ref> ||
|-----
| [[БТР-80]] || {{RUS}} || Хуягт тээвэрлэгч || БТР-80М || 20<ref name="sipri1"/><ref>[http://politics.news.mn/content/89048.shtml news - БХ-ын сайд тайлангаа тавив]. News.mn. Retrieved on 2013-2-19.</ref> ||
|-----
| [[БРДМ-2]] || {{USSR}} || Хуягт тээвэрлэгч || БРДМ-2 || 120<ref name=MilitaryBalance2010 /> ||
|-----
! style="align: center; background: lavender;" colspan="6" |Тийрэлтэт пуужингийн систем
|-----
| [[БМ-21|БМ-21 «Град»]] || {{USSR}} || Тийрэлтэт пуужингийн систем || БМ-21 || 130<ref name=MilitaryBalance2010 /> ||
|-----
! style="align: center; background: lavender;" colspan="6" |Их буу (нийт 500 ширхэг<ref name=MilitaryBalance2010 />)
|-----
| [[Д-30]] || {{USSR}} || 122 мм их буу || Д-30 || Тодорхойгүй<ref name=MilitaryBalance2010 /> ||
|-----
| [[Д-44]] || {{USSR}} || 85 мм танкны эсрэг ашиглах их буу || Д-44 || Тодорхойгүй<ref name=MilitaryBalance2010 /> ||
|-----
| [[Д-48]] || {{USSR}} || 85 мм танкны эсрэг ашиглах их буу || Д-48 || Тодорхойгүй<ref name=MilitaryBalance2010 /> ||
|-----
| [[БС-3]] || {{USSR}} || 100 мм танкны эсрэг ашиглах их буу || БС-3 || Тодорхойгүй<ref name=MilitaryBalance2010 /> ||
|-----
| [[МТ-12]] || {{USSR}} || 100 мм танкны эсрэг ашиглах их буу || МТ-12 || Тодорхойгүй<ref name=MilitaryBalance2010 /> ||
|-----
| [[М-30]] || {{USSR}} || 122 мм их буу || М-30 || Тодорхойгүй<ref name=MilitaryBalance2010 /> ||
|-----
| [[М-46]] || {{USSR}} || 130 мм их буу || М-46 || Тодорхойгүй<ref name=MilitaryBalance2010 /> ||
|-----
| [[МЛ-20]] || {{USSR}} || 152 мм их буу || МЛ-20 || Тодорхойгүй<ref name=MilitaryBalance2010 /> ||
|-----
! style="align: center; background: lavender;" colspan="6" |Миномёт (нийт 140 ширхэг<ref name=MilitaryBalance2010 />)
|-----
| [[БМ-37]] || {{USSR}} || 82-мм миномёт || БМ-37 || Тодорхойгүй<ref name=MilitaryBalance2010 /> ||
|-----
| [[ПМ-43]] || {{USSR}} || 120-мм миномёт || ПМ-43 || Тодорхойгүй<ref name=MilitaryBalance2010 /> ||
|-----
| [[М-160]] || {{USSR}} || 160-мм миномёт || М-160 || Тодорхойгүй<ref name=MilitaryBalance2010 /> ||
|}
*Эх сурвалж: Зарубежное военное обозрение, № 7, 2011
*Эх сурвалж: The Military Balance 2010 - P.419
*Эх сурвалж: [http://bmpd.livejournal.com/338571.html Монгольская армия получает танки Т-72 и БТР-70М]
*Эх сурвалж: [http://armstrade.sipri.org/armstrade/page/trade_register.php SIPRI]
 
==Монгол Улсын Агаарын Довтолгооноос Хамгаалах Цэргийн Хүчин==
'''Монгол Улсын Агаарын Довтолгооноос хамгаалах цэргийн хүчин''' нь тус улсын Армийн бүрэлдхүүнд багтдаг үндэсний агаарын цэргийн хүчин юм. 2011 онд МиГ-21 сөнөөгч онгоцнуудыг устгалд оруулах нэрийдлийн дор заримыг нь Хойд Солонгос улс руу зарсан нь тогтоогдсон. 2012 онд Аэробус онгоцыг буцааж МИАТ-д өгсөн.<ref name="mod.gov - АЭРОБУС ОНГОЦЫГ БУЦААЖ ӨГНӨ">[http://www.mod.gov.mn/index.php?com=news&id=107 mod.gov - АЭРОБУС ОНГОЦЫГ БУЦААЖ ӨГНӨ]. mod.gov.mn. Retrieved on 2013-4-08.</ref> 2013 онд Монгол Улсын Агаарын Довтолгооноос хамгаалах цэргийн хүчин нь АНУ-ын “Lockheed Martin” компанид үйлдвэрлэсэн C-130J маркийн гурван онгоц худалдан авахаар төлөвлөөд байна.<ref>http://www.mongolnews.mn/i/40800</ref>
{| class="wikitable"
! style="text-align: left; background: #aacccc;"|Нисэх онгоц
! style="text-align: left; background: #aacccc;"|Үйлдвэрлэсэн улс
! style="text-align: left; background: #aacccc;"|Төрөл
! style="text-align: left; background: #aacccc;"|Марк
! style="text-align: left; background: #aacccc;"|Ашиглаж байгаа
! style="text-align: left; background: #aacccc;"|Тайлбар
|-----
! style="align: center; background: lavender;" colspan="6" |Нисдэг тэрэг
|-----
| [[Мил Ми-24]] || {{USSR}} || Байлдааны нисдэг тэрэг || Ми-24В/Д || 11<ref name=MilitaryBalance2010 /> || Танк эсэргүүцэгч
|-----
| [[Мил Ми-17]] || {{RUS}} || Тээврийн нисдэг тэрэг || Ми-171Е || 2<ref name=MilitaryBalance2010 /> || Тээврийн
|-----
| [[Мил Ми-8]] || {{USSR}} || Тээврийн нисдэг тэрэг || Ми-8МТ/Т || 11<ref name=MilitaryBalance2010 /> || Тээврийн
|-----
! style="align: center; background: lavender;" colspan="6" |Зенитийн тоног төхөөрөмж (нийт 150 ширхэг<ref name=MilitaryBalance2010 />)
|-----
| [[61-К]] || {{USSR}} || 37-мм автомат зенитийн их буу || 61-К || Тодорхойгүй<ref>[http://armedforces.blog.gogo.mn/read/entry86331 МОНГОЛ УЛСЫН ТӨЛӨӨ ЗҮТГЭЕ! : МУ-ын Зэвсэгт хүчин (хувийн зургууд)<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref> ||
|-----
| [[С-60]] || {{USSR}} || 57-мм зенитийн их буу || С-60 || Тодорхойгүй<ref name=MilitaryBalance2010 /> ||
|-----
| [[ЗПУ-4]] || {{USSR}} || 14,5-мм зенитийн пулемёт || ЗПУ-4 || Тодорхойгүй<ref name=MilitaryBalance2010 /> ||
|-----
| [[ЗУ-23-2]] || {{USSR}} || 23-мм зенитийн төхөөрөмж || ЗУ-23-2 || Тодорхойгүй<ref name=MilitaryBalance2010 /> ||
|-----
|[[Шилка|ЗСУ-23-4 «Шилка»]] || {{USSR}} || 23-мм өөрөө явагч зенитийн төхөөрөмж || ЗСУ-23-4 || Тодорхойгүй<ref>[http://www.militaryfactory.com/armor/detail.asp?armor_id=14 ZSU-23-4 (Shilka) - Self-Propelled Anti-Aircraft Gun - History, Specs and Pictures - Military Tanks, Vehicles and Artillery<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref><ref>[http://armedforces.blog.gogo.mn/read/entry86331 МОНГОЛ УЛСЫН ТӨЛӨӨ ЗҮТГЭЕ! : МУ-ын Зэвсэгт хүчин (хувийн зургууд)<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref> ||
|-----
! style="align: center; background: lavender;" colspan="6" |Агаарын довтолгооноос хамгаалах пуужин
|-----
| [[Стрела-2]] || {{USSR}} || Нам өндрийн aгаарын довтолгооноос хамгаалах зөөврийн зенит-пуужингийн цогцолбор || Стрела-2 || 250<ref name="sipri1"/><ref name=MilitaryBalance2010 /> ||
|-----
| [[С-75]] || {{USSR}} || Өндрийн агаарын довтолгооноос хамгаалах зенит-пуужингийн цогцолбор || С-75 || Тодорхойгүй<ref>[http://forum.asuultserver.com/gallery2.php?g2_itemId=316990 : Asuult Sambar Maximus :. • IMG_2263]. Forum.asuultserver.com. Retrieved on 2013-2-19.</ref> ||
|-----
| [[С-125]] || {{RUS}} || Нам болон дунд өндрийн агаарын довтолгооноос хамгаалах зенит-пуужингийн цогцолбор || С-125 || 2 ширхэг хөөргөх төхөөрөмж (75 ширхэг пуужин бий)<ref name="sipri1">[http://armstrade.sipri.org/armstrade/page/trade_register.php Trade Registers]. Armstrade.sipri.org. Retrieved on 2013-2-19.</ref> ||Печора-2М болгон шинэчилсэн
|}
*Эх сурвалж: [http://www.mongolnews.mn/i/40800 АНУ-аас цэргийн онгоц худалдаж авахаар хэлэлцэж байна]
*Эх сурвалж: Зарубежное военное обозрение, № 7, 2011
*Эх сурвалж: The Military Balance 2010 - P.419
*Эх сурвалж: [http://www.mongolnews.mn/i/21470 “МИГ-21”-ИЙГ ЗАДАЛЖ ЗАРАХ ТУШААЛЫГ ЗХЖШ-ын эрх бүхий албан тушаалтан өгчээ]
*Эх сурвалж: [http://www.scramble.nl/mn.htm Scramble.nl]