Цацраг идэвхт задрал: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Мөр 3:
{{Цөмийн физик}}
 
'''Цацраг идэвхт задрал''' ({{lang-la|radius}} - цацраг, туяа ба {{lang-la|āctīvus}} - идэвхтэй, үйлчилгээтэй) — тогтворгүй [[атом]]ууд дахь [[Атомын цөм|цөмүүдийн]], гадны нөлөөгүйгээр ([[спонтан задрал]]), бүтэц ба дотоод зохион байгуулалтын, эгэл бөөмүүдийг ([[гамма-квант]] эсвэл [[Кластер цацраг идэвхжил|кластер]]) ялгаруулан хувирах өөрчлөлт. Цөмийн энэ өөрчлөлтийг цөмийн [[цэнэгийн тоо]] <math>Z</math> ба [[жингийн тоо]] <math>A</math> хоёрын өөрчлөлт гэж хэлж болно. Цацраг идэвхт задралын процессийг мөн '''цацраг идэвхжил''' гэж нэрлэдэг ба түүнд хамаарах цөмүүдийг ([[нуклид]]ууд, [[изотоп]]ууд ба [[Химийн элемент|химийн элементүүд]]) '''цацраг идэвхт''' гэдэг. Цацраг идэвхт цөмүүдийг агуулсан бодисуудыг '''цацраг идэвхт бодисууд''' гэнэ.
 
82-с дээш дугаартай химийн элементүүд ([[висмут]]аас эхлэн) бүгд цацраг идэвхтэй, [[прометий]] ба [[технеций]] гэх хөнгөн элементүүд тогтвортой [[изотоп]]ыг агуулдаггүй, [[индий]], [[калий]], [[кальций]] зэрэг элементүүдийн байгаль дахь [[изотоп]]уудын зарим нь тогтвортой, зарим нь тогтворгүй байдаг гэдэг нь тус тус тогтоогдсон байна.