Хенрик Ибсен: Засвар хоорондын ялгаа

'''Хенрик Иохан Ибсен''' (1828 оны 3 сарын 20 – 1906 оны 5 сарын 23) нь Норвегийн[[Норвеги]]йн [[жүжгийн зохиолч]] юм. Дэлхийн хүүрнэлт жүжгийн онол зүйн хөгжилд үлэмж нөлөөг үзүүлэн, нийгэм-сэтгэлзүйн жүжгийн шинэ хандлагыг төлөвшүүлсэн хэмээн урлаг судлаачид үнэлдэг.

Ибсен Норвегийн [[Шкиен хотодхот]]од [[усан онгоц]] эзэмшигчийн гэр бүлд төрж өссөн. [[1836]] онд түүний эцгийн ажил нь дампуурахад, орон гэрийн нь хөрөнгө мөнгөний чадамж буураад зогссонгүй, айл хөршийнхний нь харьцаа хүртэл өөрчлөгджээ. Ибсен хүү энэ бүхнийг тун гярхай ажигласан нь хожмын уран бүтээлд нь туссан байна. Тэрбээр арван таван нас хүрээд туслах эмийн санч болжээ. Их уншиж, шүлэг ч их бичдэг байв. Тэмдэглэлийн дэвтэрт нь орон нутгийн хөрөнгөтнүүд, түшмэдийн тухай наргиантай шүлэг, шог зураг олширсоор, тэдгээр нь хүмүүсийн дунд түгэн тархсаар, тэр хэмжээгээр Ибсен олны танил болж байв.

Хорин настайдаа ''Каталина'' (1848-[[1849]]) хэмээх анхныхаа жүжгийг бичжээ. Энэхүү зохиолд түүний бүтээлийн зонхилох сэдэв болох ганцаардсан шазруун нэгний нийгмээ эсэргүүцсэн тэмцэл, үхлийн тухай гардаг. Үүнээс хойш түүний хэд хэдэн жүжиг тайзнаа тавигдаж, нэгэн үе өөрөө театрын[[театр]]ын уран сайхны удирдагч болж ч явжээ.

[[1848]] оноос хойшхи Ибсений уран бүтээлийг гурван цаг үед хуваан үзэж болох юм. Эхнийх нь 1848-1864 онууд буюу романтизмыг баримтлагч байх үе нь. ''Ивановын шөнө'', ''Сульхаугийн найр'', ''Хаан ширээний төлөөх тэмцэл'' зэрэг долоон жүжиг энэ үед бичигдсэн бөгөөд цөм түүх домгийн сэдэвтэйн хувьд нийтлэг шинжтэй юм. Хоёр дахь ([[1864]]-[[1884]]) түүний реалист хандлагаар бичиж байсан үе бөгөөд ''Хүүхэлдэйн байшин'', ''Бранд'', ''Пер Гюнт'', ''Нора'' зэрэг гүн ухаан, бэлгэдлийн шинжтэй найман жүжиг туурвижээ. Тэрбээр уран бүтээлийн гурав дахь үедээ ([[1884]]-[[1900]]) ''Зэрлэг нугас'', ''Гедда Габлер'' зэрэг сэтгэлзүйн аястай найман жүжиг зохиосон байна.