Википедиа

Хэрэглэгч:Bilguun.alt/Ноорог/Генетик: Засвар хоорондын ялгаа

Browse history interactively
← Өмнөх өөрчлөлтДараагийн ялгаа →
Content deleted Content added
VisualWikitext
No edit summary
No edit summary
Мөр 11:
1900-аад оны эхэн үед Менделийн хийсэн ажиглалтуудыг дахин туршиж нээсний дараа 1910-аад оны үеээр эхэлсэн судалгааны үр дүнд анх удаа удамшилын тухай физик ойлголтыг гаргаж ирсэн. Том [[эслэг]] бүтэц болох [[хромосом]] гэгчийн дагуу шулуун байрласан гениүд байдаг тухай ойлголт юм. 1950-аад он гэхэд хромосомын цөм нь [[ДНХ]] гэж нэрлэгдэх болсон урт молекул байдаг болон гениүд нь энэхүү молекулын дотор шугаман хэсэг байдлаар оршдог болохыг ойлгосон. ДНХ-ийн нэг хэлхээ нь дөрвөн төрлийн нуклеотидоос бүрдсэн гинжин бүтэцтэй бөгөөд удамшилын мэдээлэл нь эдгээр нуклеотидуудын дараалалд агуулагддаг. 1953 онд [[Жэймес Ватсон|Ватсон]], [[Маурис Вилкинс|Вилкинс]], [[Францис Крик|Крик]] нар ДНХ-ийн гурван хэмжээст бүтэц нь [[хос спираль|хос хэлхээ бүхий спираль]] бөгөөд хэлхээ тус бүр дээрх нуклеотидууд нь хос хосоороо холбогдон оршдогийг гаргасан байна. Хэлхээ бүр нь шинээр хам хэлхээ үүсгэх нийлэгжилтэнд зориулж загвар болж өгдөг бөгөөд мэдээлэлийг өвлүүлэх физик механизм нь болдог.
 
ДНХ дэхь нуклеотидын дараалал нь [[Протейн|протейнуудыг]] үүсгэдэг [[Амин хүчил|амин хүчлийн]] тусгай дараалалыг бий болгоход ашиглагддаг. Үүнийг "[[генетик код]]" гэдэг. Протейн дахь энэ амин хүчлийн дараалал нь гурван хэмжээст бүтцэд хэрхэн эвхэгдэн хувирах ыг зохицуулдаг бөгөөд энэ бүтэц нь эргээд протейны ажиллагааг хариуцдаг. Протейн нь эсийн дотоод дахь бараг бүх л ажиллагааг хариуцдаг. ДНХ-ийн дараалалд гарсан өөрчлөлт нь протейны бүтэц болон ажиллагааг өөрчлөж чадах бөгөөд энэ нь улмаар эсийн хувьд болон тухайн бүхэл организмын хувьд томоохон өөрчлөлтийг бий болгож болно.
The sequence of nucleotides in DNA is used to produce specific sequences of [[amino acid]]s, creating [[protein]]s — a correspondence known as the "[[genetic code]]". This sequence of amino acids in a protein determines how it folds into a three-dimensional structure, this structure is in turn responsible for the protein's function. Proteins are responsible for almost all functional roles in the cell. A change to DNA sequence can change a protein's structure and behavior, and this can have dramatic consequences in the cell and on the organism as a whole.
 
Генетик нь хэдий организмын зан төлөв болон шинж чанарыг тодорхойлоход гол үүрэгтэй оролцдог ч энэ нь мөн организмын хүрээлэн буй орчинтойгоо харилцсаны үр дүнд бий болох үр дагаварын харилцан үйлчлэлийг судалдаг. Жишээлбэл гени нь хүний өндөрийг тодорхойлоход гол үүрэгтэй байдаг бол мөн тэр хүний хүүхэд ахуй насанд учирсан эрүүл мэндийн нөхцөл, хир шим тэжээл авсан зэрэг нь үүнд ихээр нөлөөлдөг.
Although genetics plays a large role in determining the appearance and behavior of organisms, it is the interaction of genetics with the environment an organism experiences that determines the ultimate outcome. For example, while genes play a role in determining a person's [[human height|height]], the [[nutrition]] and [[health]] that person experiences in childhood also have a large effect.
 
==History of genetics==
"https://mn.wikipedia.org/wiki/Хэрэглэгч:Bilguun.alt/Ноорог/Генетик"-с авсан