Эстони: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
бNo edit summary
бNo edit summary
Мөр 34:
|нутгийн_талбайгаарх_эрэмбэ_дэс =132
|усны_эзлэх_хувь =4.45%
|хүн_амын_тооцоо =1,340,194<ref name="хүн ам">{{cite web|url=http://www.stat.ee/main-indicators |title=Statistics Estonia |publisher=Stat.ee |date=1 January 2011 }}</ref>
|хүн_ам_тооцоолсон_он =2010
|хүн_амын_тоогоор_эрэмбэ_дэс =151
Мөр 82:
|тэмдэглэл =<sup>1</sup>[[Европын холбоо]]ны гишүүн тул мөн [[.eu]]-г хэрэглэнэ
}}
[[Дорнод Европ|Дорно]] [[Умард Европ|Умард]] [[Европ]]т оршдог [[Балтын гурван орон|Балтын гурван орны]] хамгийн хойд талынх нь '''Эстон''' [[улс]] ({{lang-et|Eesti}}) юм. Албан ёсны бүтэн нэрээрээ болёсоор '''Бүгд Найрамдах Эстон Улс''' ({{lang-et|Eesti Vabariik}}) гэнэ. Эстон нь газар зүйн хувьд [[Балтын тэнгис]]ийн эх газар руу түрж орсон хэсэг болох [[Финийн булан]]гаар хойд талаараа, [[Ригын булан]]гаар баруун урд талаараа, яг [[Балтын тэнгис]] нэрт усаар баруун талаараа далай тэнгист тулна.
Урд талаараа [[Латви]] (343 км газраар хиллэнэ), зүүн талаараа [[Орос]] (338.6 км) гэх хоёр улстай газраар хиллэдэг. Балтын тэнгисийн цаана өрнө зүгт [[Швед]], умар зүгт [[Финланд]] хоёр улс бусдаар ойр байрладаг.
Эстон ер нь дэлхийн дундажаас доогуур харьцангуй жижиг гэх 45,227 км2 (дэлхийн дунджаас доогуур , томын хэмжээгээр дэлхийн бүрэн эрхт улсуудаас 132-р хэмжээ) газар нутагтай.
 
Эстон нь [[Балтын тэнгис]]ийн эх газар руу түрж орсон хэсэг болох [[Финийн булан]]гаар хойд талаараа, [[Ригын булан]]гаар баруун урд талаараа, яг [[Балтын тэнгис]] нэрт усаар баруун талаараа далай тэнгист тулна.
== Эшлэл ==
Урд талаараа [[Латви]] (343 км газраар хиллэнэзурвас), зүүн талаараа [[Орос]] (338.6 км) гэх хоёр улстай газраар хиллэдэг.<ref>[http://web.archive.org/web/20110721204649/http://www.eesti.ee/eng/riik/eesti_vabariik/ Estonian Republic]. Official website of the Republic of Estonia (in Estonian)</ref> Балтын тэнгисийн цаана өрнө зүгт [[Швед]], умар зүгт [[Финланд]] хоёр улс бусдаарЭстонд илүү ойр байрладаг.
 
Эстон 45,227 км² (дэлхийд 132-р том) газар нутагтай, 2010 оны үед 1.3 сая хүн амтай (дэлхийд 151-р олон) байсан юм.<ref name="хүн ам"/> Нэгж км²-т 29 хүн (дэлхийд 181-р шигүү ) оногдож байна. Газар нутаг, хүн амаараа харьцангуй жижиг улсад тооцогдоно.
 
Сүүлийн зуун жилийн түүхийг сөхвөл Эстон [[Хаант Орос Улс|Хаант Оросыг]] мөхсөний дараа 1918 онд дараа тусгаар тогтнолоо зарлаж, хөрш улсууддаа эзлэгдэх шахаж, хориод жил тусгаар байсны дараа [[дэлхийн II дайн]]ы дараа [[ЗХУ]]-ын бүрэлдэхүүнд орж [[ЗХУ|15 БНУ]]-ын нэг болсон. 1991 онд ЗХУ бутрахад тусгаар тогносон юм.
 
2011 оны тооллогоор хүн амын 68.7% (889,770)-ийг [[Эстончууд]], 24.8-ийг [[Оросууд]], 6.5%-ийг бусад яс үндэст хүмүүс эзлэж байна.<ref>[http://www.stat.ee/34278 census 2011]</ref> Эстончуудын [[Эстон хэл]] улсын цор ганц албан ёсны хэл болно. Эстон орон хэдий газар зүйн байршлаар Балтын гэх боловч Эстон хэл нь [[Балт хэлнүүд|Балт төрлийн]] хэл биш харин [[Урал хэлний язгуур|Урал язгуурын]] [[Фин хэлнүүд|Фин]] төрлийн хэл болохын хувьд Эстончууд Финландын [[Финчүүд]]тэй илүү хамаатай ард түмэн юм.
 
Эстон улсын нутаг дэвсгэр эхлээд 15 нэгжид хуваагддаг. [[Эстон хэл|Эстоноор]] ''"maakond"'' гэх энэ нэгж дунджаар 4,742 км² газар нутаг, 90 мянга орчим хүнийг харьяалдгаас үзвэл монгол хэлнээ «[[хошуу]]» гэж нэрлэж болохуйц юм. Эсвэл нарийн тооцохгүйгээр «[[муж]]» гэж ойлгож болно. Эстонд нийслэл [[Таллин]] (2010 онд 411,980 оршин суугчтай байв), [[Тарту]] (103,284) гэх бумаас олон хүнтэй хоёр л хот байдаг.
 
== Иш баримт ==
{{reflist}}