Хятад хэл: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
бNo edit summary |
бNo edit summary |
||
Мөр 48:
Хэлний ангиллаар ямартаа ч [[Хятад-Төвөд хэлний язгуур]]ын нэг салаа нь болно. Төрөлх хэлт хүмүүс үндсэндээ [[Хятад]]ад (өнөөгийн [[БНХАУ]], [[Тайвань]]) суурьшсан байдаг. Үндэстэн улсаа байгуулсан [[Хятадууд]] ялгагдах хэл яриагаа "[[аялгуу (хэл)|аялгуу]]" гэж үздэг. Харин бусад хэл шинжээч, [[хятад судлаач]] нар "Хятад хэлний бүлэг" гээд, дотор нь хэд хэдэн "[[хэл]]" болгон ангилжээ.<ref name=Mair>{{cite journal|url=http://sino-platonic.org/complete/spp029_chinese_dialect.pdf|journal=Sino-Platonic Papers|last=Mair|first=Victor H.|authorlink=Victor H. Mair|title=What Is a Chinese "Dialect/Topolect"? Reflections on Some Key Sino-English Linguistic Terms|year=1991|format=PDF}}</ref>
Дээрх ялгаатай хэсгүүдийг нутаг орны байршлаар [[Умард Хятад хэл|Умард]] (өөрөөр Мандарин гэнэ, 850 сая орчим хэлэлцэгчтэй), [[Ву хэл|Ву]] (90 сая), [[Юэ Хятад хэл|Юэ]] (өөрөөр Кантон, 70 сая), [[Мин Хятад хэл|Мин]] (50 сая), [[Шиан Хятад хэл|Шиан]] (36 сая) зэрэг 7-13 бүлэгт багцладаг.
Төв Хятад (Бээжин аялга) буюу Мандарин аялгуу нь нийт авианы 4 хөг, онцгой дуудлагын нэг авиан хөгтэй. Бичгийн систем нь хятад үсэг буюу [[Ханз үсэг|ханз]] бөгөөд муж, тойрогоосоо хамаарч уламжлалт эсвэл хялбаршуулсан ханз хэрэглэдэг. [[Галиг үсэг|Галиг үсгийн]] хувьд латин цагаан толгойн дээр тулгуурласан Пинь-Инь хэрэглэнэ. Юүе хэлэнд мөн адил латин цагаан толгойнд тулгуурласан Жьюп-Пинь зэргийг ашигладаг. Эртний галиг үсэг болох жүинь нь толь бичгийн хэмжээнд хэрэглэдэг. ▼
Үүнээс [[Умард Хятад хэл|Умард Хятад]] хэл/аялгуунуудын доторх [[Бээжин нутгийн аялгуу]]нд тохируулсан [[Нэг маягт орсон Хятад хэл]] (''Putonghua'') нь [[Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улс]] (БНХАУ) болон [[Бүгд Найрамдах Хятад Улс]] (ө.х [[Тайвань]]) хоёрт төрийн цор ганц, [[Сингапур]] улсад албан ёсны 4 хэлний нэг болж хуульчлагдан батлагджээ. Мөн [[Нэгдсэн Үндэстний Байгууллага|НҮБ]]-ийн албан ёсны 6 хэлийн нэг болдог.
▲
== Эшлэл ==
| |||