Англи хэл: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
бNo edit summary
бNo edit summary
Мөр 2:
|name = Англи хэл
|pronunciation = English language; English
|region = [[Их Британи]], [[АНУ]], [[Энэтхэг]], [[Австрали]],<br />[[Канад]], [[Ирланд]], [[Шинэ Зеланд]], [[Филиппин]] г.м дэлхий даяар
|speakers = Төрөлх хэл: 380 сая (2001)<ref name=economist>[http://www.economist.com/world/europe/displayStory.cfm?Story_ID=883997 The Triumph of English], The Economist, 20 Dec. 2001</ref>, хоёрдагч хэл болгосон нь<br/>Хоёрдогч: 250&nbsp;саяаас (2001)сая<ref name=economist>[http://www.economist.com/world/europe/displayStory.cfm?Story_ID=883997 The Triumph of English], The Economist, 20 Dec. 2001</ref><br />-1.8&nbsp;тэрбум (2004)<ref name="wwenglish">{{cite web |url=http://classic-web.archive.org/web/20070401233529/http://www.ehistling-pub.meotod.de/01_lec06.php |title=Lecture 7: World-Wide English |accessdate=26 March 2007|publisher=<sub>E</sub>HistLing }}</ref>-ын хооронд
|familycolor = [[Энэтхэг-Европ]]
|fam2 = [[Герман төрлийн хэлнүүд|Герман]] (төрөл)
|fam3 = [[Баруун Герман хэлнүүд|Баруун Герман]] (бүлэг)
|fam4 = Англи-Фриз
|fam5 = Англи
|script = [[Латин үсэг]] (Англи хувилбар)
|nation = {{flag|Их Британи}}, {{flag|АНУ}},<br/>{{flag|Австрали}} гэх мэтээр 54 улс<br />'''Олон улсын байгууллага:'''<br />[[Файл:Flag of the United Nations.svg|22px]] [[Нэгдсэн Үндэстний Байгууллага|НҮБ]]<br />[[Европын Холбоо]]<br />[[Үндэстнүүдийн Хамтын Нөхөрлөл|Британийн Нөхөрлөл]]
|nation = [[List of countries where English is an official language#Sovereign states|54 countries]]<br />[[List of countries where English is an official language#Non-sovereign entities|27 non-sovereign entities]]<br />[[United Nations]]<br />[[European Union]]<br />[[Commonwealth of Nations]]<br />[[Council of Europe|CoE]]<br />[[NATO]]<br />[[North American Free Trade Agreement|NAFTA]]<br />[[Organization of American States|OAS]]<br />[[Organisation of Islamic Cooperation|OIC]]<br />[[Pacific Islands Forum|PIF]]<br />[[UKUSA]]
|minority = {{flag|Хонконг}} (БНХАУ)
|agency =
|iso1 = en
|iso2 = eng
Line 16 ⟶ 18:
|lingua = 52-ABA
|map = Anglospeak.svg
|mapcaption = Англи хэл тархалтын бүдүүвч зураг:
|mapcaption =
{{legend|#0000ff|Албан ёсны, үндэсний, хүн амын төрөлх хэл болдог улс}}
{{legend|#0000ff|Countries where English is an official or de facto official language, or national language, and is spoken fluently by the majority of the population}}
{{legend|#8ddada|CountriesГол whereбиш itболовч isалбан anёсны officialхэл butнь notболдог primary languageулс}}
|notice = IPA
}}
 
{{Инфобокс Хэл
| nativename =English
| name= Англи хэл
| familycolor=Indo-European
| pronunciation=/ˈɪŋɡlɪʃ/<ref>"English, a. and n." The Oxford English Dictionary. 2nd ed. 1989. OED Online. Oxford University Press. 6 September 2007 http://dictionary.oed.com/cgi/entry/50075365</ref>
| states= Өгүүллийн агуулгад оруулсан
| speakers=Эх хэл: 309–400 сая<br />Хоёрдогч хэл: 199–1,400 сая<ref>харах: [http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=eng Ethnologue] (1984 estimate); [http://www.economist.com/world/europe/displayStory.cfm?Story_ID=883997 The Triumph of English], The Economist, Dec. 20, 2001; [http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=eng Ethnologue] (1999 estimate); {{cite web |url=http://www.oxfordseminars.com/Tesol/Pages/Teach/teach_20000jobs.php |title=20,000 Teaching Jobs |accessdate=2007-02-18 |publisher=Oxford Seminars |language=English }};</ref><ref name="wwenglish">{{cite web |url=http://www.ehistling-pub.meotod.de/01_lec06.php |title=Lecture 7: World-Wide English |accessdate=2007-03-26|publisher=<sub>E</sub>HistLing }}</ref><br />Нийт: 1.8 тэрбум<ref name="wwenglish"/>
| rank= 3 (эх хэл нь болдог яригчид)<ref name="ethno">[http://web.archive.org/web/19990429232804/www.sil.org/ethnologue/top100.html Ethnologue, 1999]</ref><ref name = "CIA World Factbook">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2098.html CIA World Factbook], Field Listing - Languages (World).</ref> <br />Нийт: 1 эсвэл 2 <ref name = "Languages of the World">[http://www2.ignatius.edu/faculty/turner/languages.htm Languages of the World (Charts)], Comrie (1998), Weber (1997), and the Summer Institute for Linguistics (SIL) 1999 Ethnologue Survey. Available at [http://www2.ignatius.edu/faculty/turner/languages.htm The World's Most Widely Spoken Languages]</ref>
| fam2=[[Германы хэлүүд|Германы]]
| fam3=[[Баруун Германы хэлүүд|Баруун Германы]]
| fam4=[[Англи-Фризийн хэлүүд|Англи-Фризийн]]
| fam5=[[Англи хэлүүд|Английн]]
| script=[[Латин үсэг|Латин]] ([[Англи цагаан толгой|Англи хэлбэр]])
| nation=53 орон<br />[[Файл:Flag of the United Nations.svg|22px]] [[НҮБ]]<br />[[Файл:Flag of the European Union.svg|22px]] [[Европын Холбоо]]<br /> [[Үндэстнүүдийн Хамтын Нөхөрлөл]]
| iso1=en|iso2=eng|iso3=eng|map=[[Файл:Anglospeak(800px).png|center|300px]]<center><small>Англи хэл нь гол хэл болох улсууд (хөх) ба албан ёсны боловч гол хэл нь биш улсууд (цайвар хөх). Англи хэл нь мөн [[Европын Холбоо]]ны албан ёсны хэлүүдийн нэг юм.</center></small>
| IPAChartEng=include
}}
'''Англи хэл''' (''English'' эсвэл ''the English language'') нь Англид үүссэн Баруун Германы хэл юм. Энэ нь дэлхийн хамгийн түгээмэл хэлүүдийн нэг бөгөөд [[Нэгдсэн Вант Улс]], [[АНУ]], [[Канад]], [[Австрали]], [[Шинэ Зеланд]], [[Ирланд]], [[Кариб]]ын орнуудад албан ёсны хэл болдог. Энэ хэлээр дэлхий дээр 310 сая хүн төрөлх хэлний хувиар, мєн тооны хүн хоёрдогч хэлний хувиар ярьж байна. Орчин цагийн англи хэл нь эртний англи буюу [[англо-саксон]] хэлний нэгэн аялга байдлаар үүсч, 5 дугаар зууны үед [[Британи]]д нэвтэрсэн баруун герман аялгаар баяжсан хэл ажээ. Түүнчлэн түүхэн хөгжлийн явцад латин болон [[франц хэл]]ний норманд аялгаар баяжиж ирсэн байна. 1362 онд франц хэлийг халж, англи хэлийг Английн хууль ёсны хэл болгосноор англи хэлний жинхэнэ сэргэлт эхэлж, 14-р зууны Английн утга зохиолын үүсэл, 15-р зууны хэвлэлийн үүсэл, 16-17 зууны [[Уильям Шекспир]], [[Эдмунд Спэнсэр]], [[Кристофер Марлоуи]] нарын [[Англи утга зохиол]]ын суут төлөөлөгчдийн эринг дамжин, хэл зүйч [[Самуэл Жонсон]] (1709-1784)-ийн зохиосон англи хэлний стандартчилсан дүрэм гарснаар орчин цагийн төгс хэл болж бүрэлдсэн гэж үздэг байна.