Азийн Дөрвөн Бар улс: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
бNo edit summary
No edit summary
Мөр 10:
}}
 
[[Image:VictoriaHarbour.jpg|thumb|right|250px|Төвийн тэнгэрийн цамхаг, ХонгконгХонконг, Коулүүн, Цим Ша Цуй-аас харагдах [[Викториа Харбор]]т орших [[Хонконг]]ийн санхүүгийн төв]]
[[Image:Seoul nighview.jpg|right|thumb|250px|[[Сөүл]], [[Өмнөд солонгосСолонгос]]ын нийслэл]]
[[Image:Singapore.jpg|250px|right|thumb|[[Сингапур]]ын бизнесийн төв дүүргийн тэнгэрийн цамхаг.]]
[[Image:Night view of Taipei City (Central).jpg|thumb|250px|[[Тайпей]] нь ТайваныТайваний нийслэл хот бөгөөд санхүүгийн төв нь юм.]]
 
'''Азийн Дөрвөн Бар''' болон '''Зүүн Азийн Бар''' гэж '''[[ТайваныТайваний эдийн засаг|ТайванТайвань]]''', '''[[Сингапурын эдийн засаг|Сингапур]]''', '''[[ХонгконгийнХонконгийн эдийн засаг|ХонгконгХонконг]]''' болон '''[[Өмнөд солонгосынСолонгосын эдийн засаг|Өмнөд солонгосСолонгос]]''' зэрэг улсуудыг нэрлэдэг. Мөн '''Азийн Дөрвөн Жижиг Луу''' ч гэж нэрлэх нь бий. 1960-аад оны эхнээс 1990-ээд он хүртэл эдгээр орнууд эдийн засгийн их өсөлтийг гарган, хурдацтай аж үйлдвэржиж чадсан юм. Дэлхийн анхаарлын төвд хөгжингүй орны статуст хүрсэн болон ойрхон яваа анхны Дөрвөн Бар улсуудулс байсан бол өнөөгийн 21-р зууны эхэн үед эдийн засгийн хурдан шилжилтийг үзүүлж байгаа Азийн[[Ази]]йн бусад орнууд руу шилжээд байна.
Дөрвөн бар улсуудулс [[Хятад]] болон [[Япон]] зэрэг Азийн бусад улсуудынхтай нэгэн адил онцлогийг өргөнөөр гарган үзүүлсэн бөгөөд эдийн засгийн хөгжлийн "Азийн" загварыг харуулан манлайлах болсон. Гол ялгаа нь боловсролын анхан шатны түвшин болоод (хямд усан тээвэрлэлтийн гол зүйл болох далайн эрэг, дамжуулах гол мөрнүүд ба тээврийн дэд бүтэц гэх мэт) дэлхийн зах зээлд нэвтрэх бодит бололцоотой байсанд байна.
 
== Бар эдийн засгийн онцлогоонцлог ==
Азийн Дөрвөн Бар улсууд эдийн засгийн хөгжлийн экспортод чиглэсэн загварыг хэрэгжүүлсэн бөгөөд өндөр аж үйлдвэржсэн улс орнууд руу гаргах экспортын барааг өргөн хэмжээгээр хөгжүүлэн үйлдвэрлэсэн. Эдгээр орны дотоодын хэрэглээ нь өндөр тариф гэх мэт төрийн бодлогоор хязгаарлагдаж байсан. Азийн Дөрвөн Бар улсууд үйлдвэрлэлийн бүтээмжийг нэмэгдүүлэх хэрэгсэл болох боловсролд анхааран, бүх түвшний боловсролын тогтлолцоог хөгжүүлэн, анхан шатны боловсролыг бүх хүүхдүүдэд олгон, цаашлаад бүрэн дунд боловсролыг эзэмшүүлэхэд хатуу хяналт тавьж эхэлсэн. Мөн коллеж, их сургуулийн тогтлолцоог сайжруулахад мөнгө их хэмжээгээр зарцуулсан.
 
1960-аад оны үед Азийн Дөрвөн Бар улсуудулс маш ядуу байсан учраас хямд ажиллах хүчээр дүүрэн байлаа. Боловсролын шинэчлэлтэй хамтатган, хямдхан, өндөр бүтээмжтэй ажиллах хүчний хослолыг эдийн засгийн хөшүүрэг болгож чадсан. Азийн Дөрвөн Бар улсуудулс хөрөнгийн эрхийг дэмжин, хөдөө аж ахуйн ажилчдыг ялгаварлахгүй байх үүднээс тэгш эрхийг дээдлэн хуульчилаххуульчлах болсон. Мөн түүнчлэн хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүний татаас, тарифийн бодлогыг хэрэгжүүлсэн.
 
Азийн Дөрвөн Бар улсуудынулсын нийтлэг онцлогууд:
*Баян аж үйлдвэржсэн орон руу хийх экспортод чиглэсэн
*ДээрхиДээрх орнуудтай хийсэн худалдааны илүүдэлтэй байсан
*Олон арван жилийн турш 2 оронтой өсөлтийг үзүүлж байсан
*Эхний жилүүдэд ардчилсан бус, харьцангуй автораторавторитар улс төрийн системтэй байсан
*АНУ-ын эрдэнэсийн бондын эзэмшлийн хувь өндөр
*Хадгаламжийн өндөр хувь
*Өмнөд солонгосСолонгос, ТайванТайвань, ХонгконгХонконг болон Сингапурын нэрлэсэн ДНБ-ий жагсаалт нь дарааллаар 12-р, 22-р, 36-р ба 44-р байрт байна.
*''Эдийн засгийн чөлөөт байдал'' гэсэн үзүүлэлтийн хувьд өндөр. [[Хэритейж Сан]]гийн [[Эдийн засгийн чөлөөт байдлын индекс]]ийн дагуу ХонгконгХонконг, Сингапур, ТайванТайвань ба Өмнөд солонгосСолонгос улсаадулсууд 1-р, 2-р, 37-р ба 45-р байрыг эзэлжээ.
 
=== Уламжлалт гүн ухааны оролцоо ===
Азийн Дөрвөн Барын эдийн засгийн хөгжлийг даган [[Япон]]д гарсан эдийн засгийн амжилтыг "зохицолт" хөдөлмөр-удирдлагын харилцаа оршиж байсантай холбож үздэг. ( КинзлеигийнКинзлейгийн "Орчин үеийн Японы аж үйлдвэрийн зохицол. Уламжлалыг нээхүй" ном). "Аж үйлдвэрийн зохицол" гэдэг нь Японд өмнөх зууны турш үүсэн, хөгжсөн өвөрмөц "ЗохицолынЗохицлын соёл" юм. "Кёчокай" (хамтын ажиллагааны ба зохицолт нийгэм) нэртэй хагас тотариалотортотариалатор байгууллага нь шинээр үүсч буй аж үйлдвэрийн нийгмийн хэрэгцээ шаардлагыг хангахын үүднээс 1819 онд үүсэн байгуулагдсан. "Кёчокай" нь аж үйлдвэрлэлийн ЕвропдЕвропт нийгмийн их хэмжээний хүнд асуудлууд тулгарсан тухайн цаг үед шинэ Япон стилийн аж үйлдвэрийн нийгэмд тохирох хүчин зүйлсийг тодорхойлохоор тэргүүлэн үйл ажиллагаа явуулж эхэлсэн. Үүний үр дүн болох "үүсмэл" уламжлал
нь Японы эдийн засгийн үр ашиг гарах нөхцөл байдалд болон эдийн засгийн хөгжилд чиглэсэн нийгмийн эерэг зан чанарыг бий болгоход маш их үүрэг гүйцэтгэсэн. [http://www.findarticles.com/p/articles/mi_hb2997/is_199207/ai_n7648345]
 
Мөр 43:
 
== Мөн үзэх ==
*[[Хонконгийн эдийн засаг]]
{{Монгол эх}}
*[[Тайваний эдийн засаг]]
*[[Economy of Hong Kong]]
*[[Сингапурын эдийн засаг]]
*[[Economy of Taiwan]]
*[[Өмнөд Солонгосын эдийн засаг]]
*[[Economy of Singapore]]
*[[Азийн зуун]]
*[[Economy of South Korea]]
*[[AsianХятадын Centuryзуун]]
*[[Chinese Century]]
*[[Sinosphere]]
*[[Indosphere]]
*[[Baltic Tiger]]
*[[Celtic Tiger]]
 
 
==Лавлах==
==Ишлэл==
<references/>
 
Line 63 ⟶ 59:
* [http://www.chinaeconomicreview.com/subscriber/articleprintable.php?id=731 The Elephant at the Gate in ''China Economic Review'']
 
[[Category:AsiaАзи]]
[[Category:CountryЭдийн classificationsзасгийн түүх]]
[[Category:Economic history]]
[[Category:Economy of Hong Kong]]
[[Category:Economy of Singapore]]
 
[[ar:النمور الآسيوية]]