Арал тэнгис: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
б 122.201.18.133 (яриа)-н хийсэн засваруудыг FoxBot-ий хийсэн сүүлийн засварт буцаан шилжүүллээ.
Мөр 11:
1960 [[он]]д 68,000 км² талбайтай, 1100 км³ [[ус]]ны нөөцтэй байсан уг [[тэнгис]]ийн усны нийт эзэлхүүний 80% нь ширгэж, усаар бүрхэгддэг байсан гадаргуугийн 60% нь хуурай болсон байна. 1998 оны байдлаар тэнгисийн гадаргуугийн [[талбай]] 28,687 км², 2004 онд 17,160 км² болж багасcан ба 1960-аад онд 10 гр/л байсан усны давсжилт, мөн үед 45 гр/л болж нэмэгджээ. ОХУ, Казахстан, Узбекистан улс болон ОУХН-ын холбогдох байгууллагын оролцоотойгоор Арал тэнгис, түүний сав газрыг хамгаалах, нөхөн сэргээх арга хэмжээг 2010-2015 хооронд эхний шатанд хэрэгжүүлэхээр болжээ. Шинжээчдийн үзэж байгаагаар [[Амударья]], [[Сирдарья]] мөрний гольдролыг сэргээн урсгасан ч усны төвшин нь наанадаж 200 жилийн дараа хуучин хэвэндээ орно, түүний ай сав газрын экологи нөхөн сэргэхгүй, хэтэрхий оройтсон арга хэмжээ хэмээн үзэж байна.
 
== Гадаад холбоос ==
ene huudsiig uzsen n t1 shuu xaxaxa
{{commons|Aral Sea|Арал тэнгис}}
* [http://www.aralseainfo.com/ Maps and Data of the Aral Sea Basin]
* [http://www.worldbank.org.kz/external/projects/main?pagePK=64283627&piPK=73230&theSitePK=361869&menuPK=361902&Projectid=P046045 Kazakhstan Government and World Bank Project for Saving Aral Sea, 14 December 2006]*
* [http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/3846843.stm BBC article by David Shukman on a study that finds high levels of DNA damage that could explain the region's abnormally high cancer rate; Muynak, Uzbekistan, 29 June 2004]
* [http://www.newscientist.com/news/news.jsp?id=ns99993947 New Scientist article, 21 July 2003]
* [http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/3218961.stm BBC article on planned dam, 29 October 2003]
* [http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/6538073.stm BBC article on approved loan from World Bank, 09 April 2007]
* [http://www.ecoworld.com/Home/Articles2.cfm?TID=378 EcoWorld article "Arctic to Aral", 6 November 2005]
* [http://visibleearth.nasa.gov/search.php?q=aral Satellite images of the Aral Sea on NASA's Visible Earth website]
* [http://earthobservatory.nasa.gov/Newsroom/NewImages/images.php3?img_id=5108 Earth Observatory: Rebirth island joins the mainland]
* [http://www.american.edu/ted/aral.htm www.american.edu: Aral Sea Loss and Cotton]
* [http://earthshots.usgs.gov/Aral/Aral Earthshots: Satellite Images of Environmental Change] - U.S. Geological Survey
* [http://www.cnn.com/WORLD/asiapcf/9906/21/anthrax.island/ ''Anthrax 'time bomb' ticking in Aral Sea, researchers say'' - CNN's report on bioweapons dump on Vozrozhdeniya Island]
* [http://na.unep.net/digital_atlas2/webatlas.php?id=11 Atlas of Our Changing Environment] - United Nations Environment Programme.
* [http://www.portalus.ru/modules/ecology/data/files/hydrologist/aral.rtf aral2006]
 
[[Ангилал:Тэнгисүүд]]
 
{{Link FA|lmo}}
 
[[ar:بحر آرال]]
[[bat-smg:Arala jūra]]
[[be-x-old:Аральскае мора]]
[[bg:Аралско море]]
[[br:Mor Aral]]
[[ca:Mar d'Aral]]
[[cs:Aralské jezero]]
[[cv:Арал тинĕсĕ]]
[[cy:Môr Aral]]
[[da:Aralsøen]]
[[de:Aralsee]]
[[el:Αράλη]]
[[en:Aral Sea]]
[[eo:Aralo]]
[[es:Mar de Aral]]
[[et:Araali meri]]
[[eu:Aral itsasoa]]
[[fa:دریاچه آرال]]
[[fi:Araljärvi]]
[[fr:Mer d'Aral]]
[[fy:Aralmar]]
[[ga:Muir Aral]]
[[gl:Mar de Aral]]
[[gu:અરાલ સમુદ્ર]]
[[he:ימת אראל]]
[[hi:अरल सागर]]
[[hif:Aral Sea]]
[[hr:Aralsko jezero]]
[[hsb:Aralski jězor]]
[[hu:Aral-tó]]
[[id:Laut Aral]]
[[is:Aralvatn]]
[[it:Lago d'Aral]]
[[ja:アラル海]]
[[ka:არალის ზღვა]]
[[kaa:Aral ten'izi]]
[[kk:Арал теңізі]]
[[km:សមុទ្រ អារ៉ាល់]]
[[ko:아랄 해]]
[[la:Lacus Oxianus]]
[[lmo:Lach de Aral]]
[[lt:Aralo jūra]]
[[lv:Arāla jūra]]
[[mk:Аралско Езеро]]
[[ml:അറൽ കടൽ]]
[[mr:अरल समुद्र]]
[[mzn:آرال]]
[[new:अराल सागर]]
[[nl:Aralmeer]]
[[nn:Aralsjøen]]
[[no:Aralsjøen]]
[[oc:Mar d'Aral]]
[[os:Аралы денджыз]]
[[pl:Jezioro Aralskie]]
[[pnb:بحیرہ ارال]]
[[pt:Mar de Aral]]
[[qu:Aral qucha]]
[[ro:Marea Aral]]
[[roa-rup:Aral]]
[[ru:Аральское море]]
[[sh:Aralsko more]]
[[simple:Aral Sea]]
[[sk:Aralské jazero]]
[[sl:Aralsko jezero]]
[[sq:Deti Aral]]
[[sr:Аралско језеро]]
[[sv:Aralsjön]]
[[sw:Aral (ziwa)]]
[[ta:ஏரல் கடல்]]
[[tg:Баҳри Арал]]
[[th:ทะเลอารัล]]
[[tr:Aral Gölü]]
[[tt:Арал диңгезе]]
[[ug:شور دېڭىز]]
[[uk:Аральське море]]
[[ur:بحیرہ ارال]]
[[uz:Orol dengizi]]
[[vi:Biển Aral]]
[[wa:Mer d' Aral]]
[[war:Dagat Aral]]
[[yi:אראל ים]]
[[zh:鹹海]]
[[zh-yue:鹹海]]