Махмуд Ялавич: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Мөр 6:
'''Мөнх хааны хаанчлалын үе
Дайнчлах'''
Баялагаа баталгаажуулахын тулд байлдан дагуулалтыг үргэлжлүүлэх хэрэгтэй байсан.Мөнх хаан бүх хүрээнд эцсийн бөгөөд эхний тооллого хийсэн.Эзэнт гүрний эд баялаг, байлдааны ур чадвартай хүмүүсийг дайчилж, энэ тооллогоор газар нутаг, амьтан, түүхий эд/төмөр, давс/ зэргийг тогтоож загварчилсан.1252 онд Хятадад Бүжир, Махмуд Ялавичийн ажилчид, Мөнхийн хэсгийнхний удирдлаган дор тооллого эхлүүлсэн байна. ▼
Баялагаа баталгаажуулахын тулд байлдан дагуулалтыг үргэлжлүүлэх хэрэгтэй байсан.Мөнх хаан бүх хүрээнд эцсийн бөгөөд эхний тооллого хийсэн.
▲
Дутуу үлдсэн хүн амыг илрүүлэх, бууж өгсөн газар нутгийн шинэ оршин суугчдыг бүртгэхээр 1255,1257 болон 1258 онуудад дахин тооллогыг явуулсан бөгөөд Азийн баруун хэсгийг Аргун Ахагаар удирдуулан тоолуулжээ.Хаадуудын гол төлөөлөгчидтэй ойр дотно хэлхээ холбоо тогтоохын тулд тэр Афганистан,Иран,Ирак,Кавказ зэрэг улсуудыг 1253-1258 онуудад ажиглаж нягталж үзэв.Алтан орд анх 1254 онд эмх замбараатай болж төвхнөв.Бодит тооллого хойд Кавказад 1254 онд мөн Новогородод дээд цэгтэй хүрч дууссан.1259 онд Оросын ноёрхол дээд цэгтээ хүрсэн.Ард түмний татвар төлөх үүргийг тус тусад нь тогтоох болсон нь 1230аад оны үеэр Туркстанд Махмуд Ялавачаар анхлан зохиогдсон.Түүний санаачлаган доор татварыг 3 үндсэн төрөл болгон ангилж байсан.1. толгой татвар /гувчуур/ зоосоор бүх насанд хүрсэн эрэгтэй хүмүүст оногдуулдаг байсан.2. Хөдөө аж ахуйн татвар /халан/ -ыг орон нутгийн хүмүүс төлдөг байсан.3. арилжааны татвар /тамга/ -ыг бүх арилжаа хийдэг наймаачдаас цуглуулдаг байжээ.Энэ татвараа хотын зах зээлд болон олон тооны харилцагчидтай буудлуудад бэлнээр цуглуулж төвлөрүүлдэг байжээ.
| |||