Татвар: Засвар хоорондын ялгаа

Татварын түүхээс.................[[Файл:customs and borders.jpg|right]]

Татварууд нь хэн бүхний хувьд асуудал болдог нухацтай хандахад хүргэдэг зүйл юм.Гайхалтай биш ч гэсэн эртний түүхүүдэд татвартай холбоотой асуудлууд бичигдэн үүлджээ.

Египетийн үе үеийн фараонуудын үед татвар хуурагчдийг бичээчид гэдэг байлаа.Нэг эриний туршид бичээчид татварыг хоолны тосоор оноодог байв.Иргэд хоолны тосны татвараас зайлсхийх боломжгүй байсан бөгөөд өрхийн тосны хэрэглээг бичээч нар сайтар хянадаг бас татвар ноогдсон тосноос өөр орлуулах зүйлээр хоол хийж болдоггүй байлаа.

Дайны үед Афинд ноогдуулсан татварыг eisphora хэмээдэг байв.Хэн ч энэ татвараас чөлөөлөгддөггүй байсан ба энэхүү татвар нь дайны үеийн тусгай зардлуудад зарцуулагддаг байжээ.Грекийн олон нийт дайны аюул арилсан гэж үзсэн тохиолдолд энэ татварыг хүчингүй болгох эрхтэй байсан байна.Дайн хийж ялж улмаар ашиг хонжжо олсон бол энэхүү нэмэлт эх үүсвэрийг татвар төлсөн иргэдэд буцаан олгодог байсан.[[Афин]]чууд мөн түүнчлэн гадаадын иргэд болон эцэг эх нь хоёулаа афин биш хүмүүст хүн амын татвар ноогдуулдаг байсан ба энэ нь нэг эрэгтэй бүрт нэг драхма, эмэгтэйд хагас драхма байжээ.Энэ татварыг metoikion гэж нэрлэдэг байлаа.

Ромын эртний татварын хэллэг нь portoria [[Файл:татвара.jpg]]гэж байсан бөгөөд энэ нь [[экспорт]],[[импорт]]од ноогдуулдаг гаалийн татвар байжээ.[[Цезар Августус]] Ромын эзэнт гүүрний татварын ихэнх ухаалаг бодлогыг санаачилсан хүн юм.Түүний хаанчлалын үед publicani[[Файл:publican.jpg|left]] буюу татвар хураагч хэмээн нэрийдсэн албан хаагчид төв засгийн газарт байлаа.Энэ цаг үед хотуудын захиргааны нэг үүрэг нь татвар хураах явдал болжээ.

Цезар Августус өв залгамжлалын татварыг бий болгож үүнээс бүрдсэн санг цэргийн тэтгэвэр,тэтгэмж олгоход зарцуулж байлаа.

Юлий Цезарын үед борлуулалтын татварыг дүнгийн 1 хувиар тогтоодог болсон бөгөөд энэ нь Цеезар Августусын үед боолын борлуулалтанд 4хувь бусад бүх худалдаанд 1 хувь байдаг байжээ.

Манай эринйй 60аад онд Зүн Английн хатан хаан Boedicea нь [[Британи]]йн арлан [[Файл:арал.jpg]]авилгалд идэгдсэн татвар хураагчдын эсрэг гарсан бослогыг тэргүүлсэн.Баталгаатай биш боловч энэ бослогоор [[Лондон]] түүний эргэн тойрон дахь 150 км газарт байсан Ромын бүх цэргүүдийг устгасан гэдэг.Хатан хаан өөрийн армийг 230 000цэрэгт хүргэж өсгөж нэр нөлөөгөө өргөтгөсөн боловч захирагч Неро энэ бослогыг дарж шинэ засаг захиргааг Британийн аралд тогтоожээ.

1.Aids-тусламж,дэмжлэг.Феодалын нийгмийн үед байсан татварын нэг төрөл,басөөрийн эзэн хаанд жил бүр илгэдэг байсан төлбөр юм.

2.Danegeld-Дундад зууны үеийн газрын татвар бөгөөд Даничууд довтолсон үед авдаг байснаа зарим үед цэргийн зардлыг санхүүжүүлэх зорилгоор авдаг байжээ.100 120 акр газар бүрт 2 шиллинг ноогдуулдаг байсан.

5.Carucate-Анжисаар хагалсан талбайд ноогдуулдаг татвар.

6.Tax farming:Хувь хүмүүс,группээс татварын орлогыг цуглуулах үүрэг хариуцлагыг хүлээсэн анхан шатны байгууллагын үндэс суурь бөгөөд Египет,Ром,Грек,Их Британид анх үүссэн.

Хатагтай Годива нь 11-р зууны үед Англид амьдарч байсан англо [[саксон]] гаралтай бүсгүй юм.Домогт өгүүлснээр түүний нөхөр Леофрикт ноогдуулсан өндөр төтвөрыг багасгахыг шаардаж Ковентри хотын гудамжаар нүцгэн давхисан гэдэг.Англи болон [[Франц]] улсуудын хооронд болсон 100 жилийн дайн 1337 онд эхэлж 1453 онд дууссан.1369 онд шинэ давшилт эхлүүлэхээр төлөвлөж байх үед гарсан эцэргүүсэл бослогын[[Файл:бослого.jpg]] гол шалтгаан нь Хар хунтайж хэмээгдэх Эдвардын харгис ширүүн татварын бодлого байлаа.

14-р зууны үед татварын хэмжээ итгэмээргүй өсөж байсны нэг жишээ нь Ланкестер хотын энгийн ядуу тариачинд ноогдуулсан хүн амын татварыг 520 дахин авч байсан явдал юмаа.

Карл 1 хаан урван тэрсэлсэн хүмүүсийн балгаар баригдаж цаазлагдсан.Түүний гол асуудал нь парламенттэй холбоотой зөрчилдөөн байсан бөгөөд татвар ноогдуулах эрхийг хаанд өгөх үү,парламентэд байх уу гэдгээс үүдэлтэй.

Колони орон гадаадын бурам,элсэн чихэр,бусад өргөн хэрэглээний барааны импортын татварыг багтааж 1764 онд шинэчлэн баталсан Molasses Act-ийн хүрээнд татвар төлдөг байсан.Энэ хууль нь одоо Sugar Act болж өөрчлөгдөн мөрдөгдөж байгаа. Sugar Act нь орлогын хэмжээг хангалттай өсгөж чадахгүй байсан тул Stamp Act-ийг 1765 онд нэмж баталсан.Энэ хуулиар колони оронд хэвлэгдсэн бүх сонин хэвлэлд шууд татавар ноогдуулах болсон.