Цагаан толгой: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
б r2.7.1) (робот Нэмж байна: simple:Alphabet
No edit summary
Мөр 1:
[[Image:WritingSystemsoftheWorld4.png|500px|thumb|Өнөөгийн дэлхийд хэрэглэгдэж буй тэмдэглэхүйц цагаан толгойнуудыг зурагласан нь]]
'''Цагаан толгой''' нь аман [[Хэл судлал|хэлийг]] тэмдэглэх бичгийн систем (''бичгийн хэл'') бөгөөд тухайн хэлний авиазүйнд тохирсон дүрсүүдээр хэлийг тэмдэглэнэ. Тухайн тэмдэглэж буй дүрсүүдийг [[Үсэг|үсэг]] гэнэ. Цагаан толгой нь дан ганц бичгийн хэлэнд байдаггүй бөгөөд дохих хэл буюу [[Дохионы хэл|дохионы хэлэнд]] хүртэл цагаан толгой гэж бий.
'''Цагаан толгой''' ([[Англи хэл|Англи]]: Alphabet) нь аман [[Хэл судлал|хэлний]] [[авиа]]г төлөөлөн дүрслэхийн тулд [[тэмдэг]], [[зурлага]] маягаар бичигдэх [[үсэг|үсэгнүүдийг]] хамтатгасан иж бүрдэл нь юм.
Орчин үеийн ихэнх хэлний цагаан толгой нь Латин цагаан толгойноос үүсэлтэй ба түүнээс салбарласан байдаг.
Янз бүрийн цагаан толгойг орчин цагт хэрэглэж буйгаар жагсаавал:
* [[Латин цагаан толгой]] - Аль эртнээс одоо үе хүртэл хэрэглэж буй
* [[Грек цагаан толгой]] - Грек хэлний албан ёсны бичгийн систем
* [[Араб цагаан толгой]] - Араб болон Перс хэлний бичгийн систем
* [[Еврей цагаан толгой]] - Еврей болон Ладино, Иддиш хэлний бичгийн систем
* [[Кирилл цагаан толгой]] - Грек цагаан толгойн дээр суурьлан үүссэн. ОХУ, Болгар болон бусад улсуудын хэлний бичгийн систем
* [[Хангул]] - Солонгос хэлний бичгийн систем
 
Дэлхий дээр олон төрлийн цагаан толгой хөгжсөн байдаг бөгөөд өөрийн өвөрмөц онцлогуудтай байх нь элбэг. Тухайлбал, зарим цагаан толгойн нэг тэмдэглэгээ нь (ихэнхдээ ''үсэг'') нэг үгийг, заримд нь үгийн нэг үеийг, заримд нь нэг авиаг гэх мэтээр ялгаатайгаар хэвшсэн байдаг.
 
Өөрийн цагаан толгой, түүнд үндэслэсэн бичгийн дүрэм бүхий бол тэр нь [[бичгийн хэл]] болдог. Цагаан толгой нь бичгийн хэлнээс гадна [[Дохионы хэл|дохионы хэлэнд]] мөн бий.
 
== Хэв янз ==
Орчин үеийн ихэнх хэлэнд Латин цагаан толгойн төрлүүд хэрэглэгддэг. Янз бүрийн цагаан толгойг орчин цагт хэрэглэж буйгаар жагсаавал:
* [[Латин цагаан толгой]] - Аль эртнээс одоо үе хүртэл хэрэглэж буй
* [[Грек цагаан толгой]] - Грек хэлний албан ёсны бичгийн системтогтолцоо
* [[Араб цагаан толгой]] - Араб болон Перс хэлний бичгийн системтогтолцоо
* [[Еврей цагаан толгой]] - Еврей болон Ладино, Иддиш хэлний бичгийн систем тогтолцоо
* [[Кирилл цагаан толгой]] - Грек цагаан толгойн дээр суурьлан үүссэн. ОХУ, Болгар болон бусад улсуудын хэлний бичгийн системтогтолцоо
* [[Хангул]] - Солонгос хэлний бичгийн системтогтолцоо
 
{{stub}}