Хубилай хаан: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
юан гүрний төхөл
Мөр 59:
==Вьетнамд хийсэн довтолгоон==
 
Хубилай хаан Вьетнам руу 2 удаа дайтахаар явсан. Хубилай 1260 онд их хаан болох үедээ Тран улс руу 3 жилд 1 удаа дайралт хийдэг байсан. Гэвч хаан нь удалгүй бууж өгсөн. Анхны дайралт нь 1284 оны 12 сард Тог хааны удирдлаган дор явагдсан бөгөөд Тэрээр Хубилай хааны тайж юм. Ван Киев дахь Омарын дайнд ялсны дараа 1285 оны 1 сард Танг Лонгыг маш хурдан эзлэн авч хил хязгаараа тогтоосон тухайн үед Чамфагаас ирсэн Согетун хойд зүг рүү чиглэн шилжсэн бөгөөд Нгхэ Ан руу маш хурдан шилжсэн бөгөөд энэ үед Трамкиен гэсэн жанжины удирдлаган дор Траны арми нь хөдөлж байжээ. Хэдий тийм боловч Тран хаан болон түүний цэргийн командлагчзахирагч монголчуудын дайралтаас зугтаах тактикаа өөрчилсөн. 4-н сард Трачкданг Кой жанжин Чуонг Дуонгд Согетуг буулган авсан ба Тран хаан том дайнд ялж Согету нас баржээ. Удалгүй үүний дараа Тран нхат дуат жанжин Хантирт болсон дайнд ялалт байгуулж Тог хаан Тран хунг Дао жанжиныг буулган авсан ба Хубилай хааны Вьетнам руу дайрсан анхны дайралт бүтэлгүй болсон. Тог хаан хүрэл сумнуудын гадна талыг далдалсан байсан байна. Эхний дайралт бүтэлгүйтсэний дараа Хубилай хаан Нхан Тонгийн ах Транич Такийг монголд суурьшуулахийг хүссэн Хайду нь Беш Баликийн сүмийг сөнөөсөн бөгөөд дараа жил нь хотыг нь эзлэн авчээ. Ихэнх Уйгурчууд Юань улсын урд зүг рүү аюулгүй байхын тулд Кашкарыг орхин явжээ. Зөвхөн Хубилай хааны хүү Бука Төмөрийг Бригун хэсгийн эсэргүүцлээр 1291 онд 10000 Төвдийг хөнөөж, Төвдийг бүрэн эзэлж авсан. 1287 онд Хубилай хаан Вьетнам руу 2 дахь дайралтаа хийсэн бөгөөд өмнөхөөсөө илүү зохион байгуулалттай болж том том хөлөг онгоц ашиглан, хоол хүнсээ ч бас хангалттай нөөцөлжээ. Тогханы удирдлаган дор байсан монголчууд Вьетнам руу дайрч маш хурдан ялсан. Хубилайн Кифчагийн омар хэмээх удирдагч 4 сарын эхээр усан завиар Вачданг голоор гэрлүүгээ усан завиар явсан байна.Гүүр болон замууд нь устаж алгаүгүй болсон байсанбайв. Монголын усан завиуд вьетнамын 100,100 н жижиг усан завиудад эзлэгдэж Омар нь олзлогдсон байна. Энэ үед Дай вьегийн арми нь тасралтгүй дайрч эхэлсэн бөгөөд Лангсонг дагуу тавьсан замаар Тогханы арми хүчтэй цохилтонд орсон. Тогханы амьдрал энэ үед маш их эрсдэлд орсон. Дай вьет болон Чамфагийн хаант улс нь илүү их зөрчилдөөн гаргахаас зайлсхийж Хубилайгийн засаглалыг хүлээн зөвшөөрчээ.
 
==Өмнөд Ази болон өмнөдийн далай тэнгисийн хэсгүүд==