Миг-21: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
Мөр 20:
}}
|}
'''МиГ-21''' ({{lang-ru|Микоян и Гуревич МиГ-21}}, НАТО код: "Fishbed" [Фиш-бед]) нь 1950-д оны дунд үед [[Зөвлөлт Холбоот Улс]]ын [[Микоян|Микоян, Гуревичийн]] товчооны зохион бүтээсэн олон төрлийн зориулалттай тийрэлтэт сөнөөгч онгоц. Уг онгоц нь дэлхийд хамгийн их үйлдвэрлэсэн дуунаас хурдан байлдааны онгоц юм. ЗСБНХУ (1959-с 1986 онд), Чехословак, Энэтхэг болон Хятадад үйлдвэрлэж байсан бөгөөд олон зэвсэгт мөргөлдөөнд ашиглаж байсан. Дэлхийн 65 гаруй улс энэхүү онгоцыг ашигласан бөгөөд зарим улс одоог хүртэл ашигласаар байна.
 
'''== Боловсруулалтын шат''' ==
 
МиГ-21 нь Зөвлөлтийн хоёрдугаар үеийн хамгийн анхны тийрэлтэт сөнөөгч онгоц бөгөөд сүүлийн хувилбарууд нь гуравдугаар үеийн сөнөөгч онгоцонд тооцогддог. Тус онгоцны анхны хувилбар болох МиГ-21П ямар нэгэн буун зэвсэглэлгүй байсан бөгөөд дулааны мэдрэгч бүхий Америкийн AIM-9B «Сайдуиндер»-ийн хуулбар болох "агаар-агаар" ангилалын хоёр ширхэг Р-3С пуужинтай байжээ. Улмаар энэхүү зэвсэглэл нь хангалтгүйг цаг хугацаа харуулсан бөгөөд МиГ-21Ф хувилбараас эхлэн 30 эсвэл 23 мм-ийн буунуудыг суурилуулж эхэлсэн байна.
Хэдийгээр тус онгоц хөнгөн бөгөөд маневр сайтай боловч сул авионик болон түлшний нөөц багатай байсан зэрэг нь түүний сул талууд байжээ. Хожим гаргасан МТ болон СМТ хувилбаруудын түлшний нөөц ихэссэнээр МиГ-21СМ зэрэг хувилбартай харьцуулахад онгоцны алслалт даруй 250 км-ээр нэмэгдсэн боловч бусад үзүүлэлт буурсан байна.
 
 
'''== МиГ-21-93''' ==
 
МиГ компани Оросын зарим компаниудтай хамтран МиГ-21 ангилалын онгоцыг сайжруулах хөтөлбөр боловсруулсан бөгөөд шинэчилсэн загварыг МиГ-21-93 гэж нэрлэжээ. Уг хувилбар нь байлдааны чадвараараа дөрөвдүгээр үеийн онгоцуудтай зэрэгцэж очижээ.
 
1998-с 2005 онд Энэтхэг Улсын цэргийн нисэх хүчнийхэн МиГ-21-93 төслийн хүрээнд 125 ширхэг МиГ-21 онгоцыг сайжруулсан байна. Сайжруулсан онгоцууд зэвсэглэл удирдах шинэ систем, олон үйлдэлт "Копьё" (монгол хэлээр "Жад" гэсэн утгатай) радарын систем, дуулганаасаа бай заах систем, урд талын шилэн дээр мэдээлэл гаргаж ирэх тоног төхөөрөмж болон олон үйлдэлт дэлгэцтэй болсон байна.
 
"Копьё" системийн ачаар агаар болон газар дээрх байг илрүүлж, (дундын зайны пуужин болон бусад төрлийн зэвсгээр) устгах, 8 хүртэлх байг хяналтандаа байлгаж, хамгийн аюултай гэж үзсэн 2 бай руу зэрэг дайралт хийх боломжтой.
 
 
'''== Монгол Улсад ашиглагдсан байдал''' ==
 
Монгол Улс 1977 оны эхэнд 8 ширхэг МиГ-21ПФ, 4 ширхэг МиГ-21УМ анх хүлээж авсан бөгөөд 1977-1984 онуудад нийт 44 онгоц хүлээн авсан.
 
==Гадны холбоос==
Line 73 ⟶ 92:
[[vi:Mikoyan-Gurevich MiG-21]]
[[zh:米格-21戰鬥機]]
 
МиГ-21 (Орос хэл дээр: Микоян и Гуревич МиГ-21, НАТО-гийн олгосон код: "Fishbed"[Фиш-бед]) - Зөвлөлт Холбооны Улсад 1950-д оны дунд үед Микоян, Гуревичийн туршилт, зохион бүтээх товчооны зохион бүтээсэн олон төрлийн зориулалттай тийрэлтэт сөнөөгч онгоц. Уг онгоц нь дэлхийд Солонгосын хойгийн дайнаас хойш хамгийн их бөгөөд удаан хугацаанд үйлдвэрлэсэн дуунаас хурдан байлдааны онгоц юм. ЗСБНХУ (1959-с 1986 онд), Чехословак, Энэтхэг болон Хятадад үйлдвэрлэж байсан бөгөөд олон зэвсэгт мөргөлдөөнд ашиглаж байсан. Дэлхийн 65 гаруй улс энэхүү онгоцыг ашигласан бөгөөд зарим улс одоог хүртэл ашигласаар байна.
 
Агуулга
 
1 Зохион бүтээсэн үе шат
2 МиГ-21-93
3 Хувилбарууд
4 Техникийн үзүүлэлт
4.1 Техник үзүүлэлт
4.2 Нислэгийн үзүүлэлт
4.3 Зэвсэглэл
5 Экспорт
6 Осол
7 Нэмэлт мэдээлэл
8 Одоо хадгалагдаж байгаа хувилбарууд
9 Түүнчлэн
10 Холбоос
11 Тэмдэглэл
 
'''Боловсруулалтын шат'''
 
МиГ-21 нь Зөвлөлтийн хоёрдугаар үеийн хамгийн анхны тийрэлтэт сөнөөгч онгоц бөгөөд сүүлийн хувилбарууд нь гуравдугаар үеийн сөнөөгч онгоцонд тооцогддог. Тус онгоцны анхны хувилбар болох МиГ-21П ямар нэгэн буун зэвсэглэлгүй байсан бөгөөд дулааны мэдрэгч бүхий Америкийн AIM-9B «Сайдуиндер»-ийн хуулбар болох "агаар-агаар" ангилалын хоёр ширхэг Р-3С пуужинтай байжээ. Улмаар энэхүү зэвсэглэл нь хангалтгүйг цаг хугацаа харуулсан бөгөөд МиГ-21Ф хувилбараас эхлэн 30 эсвэл 23 мм-ийн буунуудыг суурилуулж эхэлсэн байна.
Хэдийгээр тус онгоц хөнгөн бөгөөд маневр сайтай боловч сул авионик болон түлшний нөөц багатай байсан зэрэг нь түүний сул талууд байжээ. Хожим гаргасан МТ болон СМТ хувилбаруудын түлшний нөөц ихэссэнээр МиГ-21СМ зэрэг хувилбартай харьцуулахад онгоцны алслалт даруй 250 км-ээр нэмэгдсэн боловч бусад үзүүлэлт буурсан байна.
 
 
'''МиГ-21-93'''
 
МиГ компани Оросын зарим компаниудтай хамтран МиГ-21 ангилалын онгоцыг сайжруулах хөтөлбөр боловсруулсан бөгөөд шинэчилсэн загварыг МиГ-21-93 гэж нэрлэжээ. Уг хувилбар нь байлдааны чадвараараа дөрөвдүгээр үеийн онгоцуудтай зэрэгцэж очижээ.
 
1998-с 2005 онд Энэтхэг Улсын цэргийн нисэх хүчнийхэн МиГ-21-93 төслийн хүрээнд 125 ширхэг МиГ-21 онгоцыг сайжруулсан байна. Сайжруулсан онгоцууд зэвсэглэл удирдах шинэ систем, олон үйлдэлт "Копьё" (монгол хэлээр "Жад" гэсэн утгатай) радарын систем, дуулганаасаа бай заах систем, урд талын шилэн дээр мэдээлэл гаргаж ирэх тоног төхөөрөмж болон олон үйлдэлт дэлгэцтэй болсон байна.
 
"Копьё" системийн ачаар агаар болон газар дээрх байг илрүүлж, (дундын зайны пуужин болон бусад төрлийн зэвсгээр) устгах, 8 хүртэлх байг хяналтандаа байлгаж, хамгийн аюултай гэж үзсэн 2 бай руу зэрэг дайралт хийх боломжтой.
 
 
'''Монгол Улсад ашиглагдсан байдал'''
 
Монгол Улс 1977 оны эхэнд 8 ширхэг МиГ-21ПФ, 4 ширхэг МиГ-21УМ анх хүлээж авсан бөгөөд 1977-1984 онуудад нийт 44 онгоц хүлээн авсан.