Ширэнгэн ой: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
б 182.160.2.139 （Яриа） хэрэглэгчийн засваруудыг; KarlUdo хэрэглэгчийн үйлдсэн хамгийн сүүлийн хувилба |
|||
Мөр 11:
===Тропикийн ширэнгэн ой===
[[Тропик]]ийн ширэнгэн ой нь [[экватор]] орчмийн өргөргийн 20 градусийн бүсэд байрлана. Дэлхийн хамгийн том тропикийн ширэнгэн ой бол [[Өмнөд Америк]]ийн хойд хэсэгт, [[Амазон мөрөн|Амазон мөрний]] ай сав дахь Амазоны ширэнгэн ой юм. Үүнээс гадна Төв Америк, [[Африк]]т экваторын бүсийн дагуу [[Камерун]]аас [[Конго]] хүртэл, зүүн өмнөд [[Ази]]д [[
(Tropical Rainforest)▼
Дэлхийн ойгоор бүрхэгдсэн нийт талбайн хагас хувийг эзлэх бөгөөд Амазонкийн болон Конго мөрний сав газрын ширэнгэн ой нь талбайгаараа хамгийн их юм. Ийм ойд моддын төрөл зүйл маш их. Хөрсний үржил шим нь гадарга орчимдоо хуримтлагдсан байх ба усан хангамж сайтай тул үндэс нь гүн биш. Бас нэг онцлог нь эфипит болон лиан ихтэй. “Эфипит ургамал” нь өөр ургамал дээр ургадаг боловч шимэгч биш ургамал байдаг бол “лиан” нь моддын дээр ургадаг, ороонго ургамал юм. Тропикийн ойн модод нь том, шулуун, харьцангуй нарийн боловч өндөр нь 40-60м хүрнэ. Тропикийн чийглэг ойд нэг га газарт хэдэн зуун зүйлийн ургамал, ойролцоогоор 40гаруй төрлийн мод ургадаг байна.
===Дунд өргөргийн ширэнгэн ой===▼
▲(Tropical Rainforest)
▲Дэлхийн ойгоор бүрхэгдсэн нийт талбайн хагас хувийг эзлэх бөгөөд Амазонкийн болон Конго мөрний сав газрын ширэнгэн ой нь талбайгаараа хамгийн их юм. Ийм ойд моддын төрөл зүйл маш их. Хөрсний үржил шим нь гадарга орчимдоо хуримтлагдсан байх ба усан хангамж сайтай тул үндэс нь гүн биш. Бас нэг онцлог нь эфипит болон лиан ихтэй. “Эфипит ургамал” нь өөр ургамал дээр ургадаг боловч шимэгч биш ургамал байдаг бол “лиан” нь моддын дээр ургадаг, ороонго ургамал юм. Тропикийн ойн модод нь том, шулуун, харьцангуй нарийн боловч өндөр нь 40-60м хүрнэ. Тропикийн чийглэг ойд нэг га газарт хэдэн зуун зүйлийн ургамал, ойролцоогоор 40гаруй төрлийн мод ургадаг байна.gjs dngjnaejnwrqwuiohnerquwonrwqionw f1we5f1e5w1f515ef1d21f2s1fsd51f5dsssssssssssss Ийм их шигүү тул нарны гэрлийг маш бага хүлээж авах бөгөөд нарны гэрлийн нэг хүрэхгүй хувь нь газарт хүрдэг тул ёроолоор нь сүүдэрт зохицсон харьцангуй сийрэг ургамал ургана. Нарны гэрэл бага тусдаг учраас модод нь төрөл зүйлээрээ өндрийн хувьд 3-4 босоо ташнга үүсгэн ургадаг байна. Амьтны төрөл зүйл маш их бөгөөд голдуу модны дээд хэсгээр амьдардаг байна. Жишээ нь: төрөл бүрийн шувууд болон сармагчин, могой гэх мэт. Харин том амьтад харьцангуй цөөн. Зарим тохиолдолд тропикийн чийглэг мөнх ногоон ойгоос ялгаатай ч муссоны ойг энэ бүлгэмдэлд оруулдаг. Учир нь муссоны чийглэг ой нь хуурай улирал бүхий газар ургадаг бөгөөд ургамлын төрөл зүйлээр элбэг биш. Харьцангуй намханаас гадна модод нь их шигүү биш, гэхдээ тропикийн ойтой адил ташинга ярус үүсгэн ургадаг.
▲===Дунд ширэнгэн ==
▲a dasda dasdоос гадна, Хойд Америкийн [[Номхон далай]]н эрэг, [[Европ]]т [[Ирланд]], Шотланд, өмнөд [[Норвеги]], [[Адриатын тэнгис]]ийн эрэг, [[Хар тэнгис]]ийн зүүн эрэг, Азид өмнөд Хятад, Тайвань, Япон, Солонгос, Сахалины арал, Оросын зүүн эрэг, Өмнөд Америкт Чили, аргентин, Өмнөд Африк, шинэ Зеланд, зүүн өмнөд Австралид ширэнгэн ой ургана. Энэ ширэнгэн ойг дунд өргөргийн ширэнгэн ой гэж нэрлэдэг байна.
==Уур амьсгалд үзүүлэх нөлөө==
| |||