Улаанбаатар: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Tags: Reverted Visual edit Mobile edit Mobile web edit
Мөр 1:
{{short description|Монголын хамгийн том болон нийслэл хот}}
{{Инфобокс суурин
| name = УлаанбаатарУтаанбаатар
| official_name = Utaanbaatar
| other_name =
| native_name = {{MongolUnicode|ᠤᠯᠠᠭᠠᠨᠪᠠᠭᠠᠲᠤᠷ}}{{efn|Галиглавал ''Улаганбагатур''.}}
| native_name_lang = mn
| nickname = УБ, Нийслэл, Хот
| settlement_type = [[Нийслэл]] хот<!--such as Town, Village, City, Borough etc.-->
| total_type = <!-- to set a non-standard label for total area and population rows -->
| translit_lang1 =
| translit_lang1_type =
| translit_lang1_info =
| translit_lang1_type1 =
| translit_lang1_info1 =
| motto = <!-- images, nickname, motto -->
| image_skyline = {{multiple image
| perrow = 1/2/2/1
| border = infobox
Мөр 34:
| color = white
}}
| imagesize = 270px
| image_caption =
| image_flag = File:Flag of Ulaanbaatar, Mongolia.svg
| flag_size = 150px
| flag_link = Улаанбаатарын далбаа
| image_seal =
| seal_size =
| image_shield = File:Coat of arms of Ulaanbaatar, Mongolia.svg
| shield_size =
| shield_link = Улаанбаатарын сүлд
| image_map = {{maplink|frame-width=270|frame=yes|plain=yes|type=shape|stroke-width=2|stroke-color=#000000|zoom=8|frame-lat=47.90|frame-long=107.05|id=Q23430|title=Ulanbataar}}
| image_map1 = Ulan Bator in Mongolia.svg
| map_caption1 =
| pushpin_map = Монгол#Ази
| pushpin_map_caption = [[Монгол]] дахь Улаанбаатарын байршил
| pushpin_relief = 1
| subdivision_type = Улс
| subdivision_name = {{flag|Монгол}}
| subdivision_type1 =
| subdivision_name1 =
| subdivision_type2 =
| subdivision_name2 =
| subdivision_type3 =
| subdivision_name3 =
| subdivision_type4 =
| subdivision_name4 =
| government_type = [[Зөвлөл-менежерийн засгийн газар|Хурал-Засаг дарга]]
| governing_body = [[Нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал]]
| leader_title = [[Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар xотын Захирагч]]
| leader_name = [[Хишгээгийн Нямбаатар]] ([[Монгол Ардын Нам|МАН]])<ref>{{cite news |last1=Ш |first1=Чимэг |title=Шинэ хотын даргад боломж, хариуцлагыг нь үүрүүл! |url=https://news.mn/r/2364501/ |agency=News.mn |date=2020-10-26}}</ref>
| leader_title1 =
| leader_name1 =
| leader_title2 =
| leader_name2 =
| leader_title3 =
| leader_name3 =
| leader_title4 =
| leader_name4 =
| established_title = Өргөө байгуулагдсан
| established_date = 1639
| established_title2 = Одооны газарт төвхнөсөн
| established_date2 = 1778
| established_title3 = МонголУлаанбаатар Улсыннэртэй нийслэлболсон
| established_date3 = 19121924
| area_magnitude =
| established_title3 = Улаанбаатар нэртэй болсон
| area_footnotes =
| established_date3 = 1924
| area_magnitudearea_total_km2 = 4704.4
| area_footnotesarea_land_km2 =
| area_total_km2area_water_km2 = 4704.4
| area_land_km2area_total_sq_mi = 1816.3
| area_water_km2area_water_percent =
| area_urban_km2 =
| area_total_sq_mi = 1816.3
| area_metro_km2 =
| area_water_percent =
| area_urban_km2population_as_of = 2023
| area_metro_km2population_footnotes =
| population_as_ofpopulation_note = 2023
| population_total = {{increase}} 1,640,781
| population_footnotes =
| population_note population_density_km2 = 311
| population_total = {{increase}} 1,640,781
| population_density_km2 = 311
| population_density_sq_mi = 807
| population_metro =
| population_density_metro_km2 =
| population_urban =
| population_density_urban_km2 =
| demographics_type2 = ДНБ
| demographics2_footnotes = <ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=ДОТООДЫН НИЙТ БҮТЭЭГДЭХҮҮН, бүс, аймаг, нийслэлээр|url=https://www.1212.mn/en/statistic/statcate/573052/table-view/DT_NSO_0500_007V1
|archive-url=|archive-date=|access-date=2023-12-06|publisher=
Статистикийн мэдээллийн нэгдсэн сан|website=www.1212.mn}}</ref>
| demographics2_title1 = Нийт
| demographics2_info1 = [[Төгрөг|₮]] 46,877 тэрбум<br />[[Америк доллар |$]] 13.52 тэрбум (2023)
| demographics2_title2 = Нэг хүнд ноогдох
| demographics2_info2 = [[Төгрөг|₮]] 28,570,122<br />[[Америк доллар |$]] 8243.49 (2023)
| blank_name_sec1 = [[Хүний хөгжлийн илтгэцүүр|ХХИ]] (2018)
| blank_info_sec1 = 0.810<ref>{{cite web |last1=Sub-national HDI |title=Area Database – Global Data Lab |url=https://globaldatalab.org/shdi/shdi/MNG/?levels=1%2B4&interpolation=0&extrapolation=0&nearest_real=0&years=2018 |website=hdi.globaldatalab.org |language=en}}</ref> – <span style="color:#090;">маш өндөр</span>
| timezone = H
| utc_offset = +08:00
| coordinates = {{coord|47|55|13|N|106|55|02|E|region:MN|display=it}}
| elevation_footnotes = <!--for references: use <ref> </ref> tags-->
| elevation_m = 1350
| elevation_ft = 4429
| postal_code_type = Шуудангийн код
| postal_code = 210 xxx
| area_code = +976 (0)11
| blank1_name_sec1 = Улсын бүртгэлийн дугаар
| blank1_info_sec1 = УБ, УН
| blank2_name_sec1 = [[ISO 3166-2]]
| blank2_info_sec1 = MN-1
| blank3_name_sec1 =
| blank3_info_sec1 =
| website = {{URL|http://www.ulaanbaatar.mn/}}
}}
[[Файл:Ulaanbaatar city Mongolia.ogv|thumb|right|300px|УлаанбаатарУтаанбаатар хотыг Зайсан толгой дээрээс харах]]
 
'''Утаанбаатар'''
'''Улаанбаатар''' ({{юникодмонгол|ᠤᠯᠠᠭᠠᠨᠪᠠᠭᠠᠲᠤᠷ|v}} ''улаганбагатур'', улаан-баа-тар) нь [[Монгол Улс]]ын [[Монгол Улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн хуваарь|нийслэл]] бөгөөд Монгол Улсын цорын ганц [[саятан хот|саятан]] [[хот]] юм.
 
'''Улаанбаатар''' ({{юникодмонгол|ᠤᠯᠠᠭᠠᠨᠪᠠᠭᠠᠲᠤᠷ|v}} ''улаганбагатур'', улаан-баа-тар) нь [[Монгол Улс]]ын [[Монгол Улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн хуваарь|нийслэл]] бөгөөд Монгол Улсын цорын ганц [[саятан хот|саятан]] [[хот]] юм.
Улаанбаатар хот Монгол Улсын төв хэсэгт хуучнаар Алтан тэвшийн хөндий, өнөөгийнхөөр [[Туул гол|Туул]]-[[Сэлбэ|Сэлбийн]] гол бэлчир хөндийд, далайн түвшнээс дээш 1300-1350 метр өндөрт [[Богд хан уул|Богд хан]], [[Сонгино хайрхан уул|Сонгино хайрхан]], [[Чингэлтэй]] уул, [[Баянзүрх уул|Баянзүрх]] дөрвөн уулаар хүрээлэгдэн орших ба 4,704.4 км<sup>2</sup> нутаг дэвсгэртэй. 2021 оны эцсээр 1,649,172 хүн оршин сууж байна. Засаг захиргааны хувьд 9 [[Улаанбаатарын дүүргүүд|дүүрэг]], 204 [[Хороо (Засаг захиргааны нэгж)|хороонд]] хуваагддаг.
 
УлаанбаатарУтаанбаатар хот Монгол Улсын төв хэсэгт хуучнаар Алтан тэвшийн хөндий, өнөөгийнхөөр [[Туул гол|Туул]]-[[Сэлбэ|Сэлбийн]] гол бэлчир хөндийд, далайн түвшнээс дээш 1300-1350 метр өндөрт [[Богд хан уул|Богд хан]], [[Сонгино хайрхан уул|Сонгино хайрхан]], [[Чингэлтэй]] уул, [[Баянзүрх уул|Баянзүрх]] дөрвөн уулаар хүрээлэгдэн орших ба 4,704.4 км<sup>2</sup> нутаг дэвсгэртэй. 2021 оны эцсээр 1,649,172 хүн оршин сууж байна. Засаг захиргааны хувьд 9 [[Улаанбаатарын дүүргүүд|дүүрэг]], 204 [[Хороо (Засаг захиргааны нэгж)|хороонд]] хуваагддаг.
1639 онд [[Бүрд сум|Ширээт цагаан нуур]]т [[Өндөр гэгээн]]ийг залж орд өргөө боссоноор Улаанбаатар хотын өмнөх суурин байгуулагджээ. 1778 он хүртэл олон газар нүүдэллэж байгаад одоогийн байрлалдаа
 
тогтсон. Өмнө нь [[Буддын шашин|шашин]], худалдааны төв байсан бол [[Олноо Өргөгдсөн Монгол Улс|1912 оноос улсын]] нийслэл болж<ref>{{cite web | url=https://ikon.mn/n/24gm | title=Их Хүрээг Монгол Улсын нийслэлээр тунхагласны 109 жилийн ой тохиож байна | website=ikon.mn | date=2021-02-08 | access-date=2024-06-17}}</ref>, [[Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улс|XX зуун]]д [[барилга]]жиж, [[аж үйлдвэр]] хөгжин, XXI зуунд их хотын төрх бүрдэж байна. Улаанбаатар [[Монгол Улс]]ын [[Монгол Улсын улс төр|улс төр]], [[Монголын эдийн засаг|эдийн засаг]], соёл, [[Шинжлэх ухаан ба технологи Монголд|технологи]]йн төв юм. Түгжрэл утаа маш ихтэй.
1639 онд [[Бүрд сум|Ширээт цагаан нуур]]т [[Өндөр гэгээн]]ийг залж орд өргөө боссоноор УлаанбаатарУтаанбаатар хотын өмнөх суурин байгуулагджээ. 1778 он хүртэл олон газар нүүдэллэж байгаад одоогийн байрлалдаа
тогтсон. Өмнө нь [[Буддын шашин|шашин]], худалдааны төв байсан бол [[Олноо Өргөгдсөн Монгол Улс|1912 оноос улсын]] нийслэл болж<ref>{{cite web | url=https://ikon.mn/n/24gm | title=Их Хүрээг Монгол Улсын нийслэлээр тунхагласны 109 жилийн ой тохиож байна | website=ikon.mn | date=2021-02-08 | access-date=2024-06-17}}</ref>, [[Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улс|XX зуун]]д [[барилга]]жиж, [[аж үйлдвэр]] хөгжин, XXI зуунд их хотын төрх бүрдэж байна. УлаанбаатарУтаанбаатар [[Монгол Улс]]ын [[Монгол Улсын улс төр|улс төр]], [[Монголын эдийн засаг|эдийн засаг]], соёл, [[Шинжлэх ухаан ба технологи Монголд|технологи]]йн төв юм. Түгжрэл утаа маш ихтэй дэлхийн цор ганц улс юм.
 
== Нэр ==