Доголон Төмөр: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
б 159.146.86.102 (яриа)-н хийсэн засваруудыг Zorigt-ий хийсэн сүүлийн засварт буцаан шилжүүллээ. Tags: Rollback Reverted |
No edit summary Tags: Reverted Visual edit |
||
Мөр 21:
|place of burial=[[Гүр-э Амир]], [[Самарканд]]
}}
'''Төмөр''' ([[Монгол бичиг]]: [[Файл:Temuer.png|15px]] ''Тэмүр''), мөн '''Доголон Төмөр''' ([[Перс хэл|Перс]]: تيمور لنگ ''Тимүр-э-ланг'') нь
==
[[Файл:Behzad timur egyptian.jpg|thumb|Төмөр хааны цэрэг Египетийн мамлюк султаны цэргийг бут цохиж байгаа нь]]
Төмөр эмирийн угсаа гарлын хувьд [[Чингис хаан|Чингис хааны]] дээд өвөг [[Мэнэн тудун|Мэнэн тудунаас]]<ref>Монголын нууц товчооны 1-р бүлэг</ref> ([[Тумбинай сэцэн]]<ref>Судрын чуулганы 1-р боть</ref>) салбарласан холын садан мөн. 1180-аад онд [[Барулас|Баруласын]] [[Суху сэцэн]], хөвүүн [[Харачар|Харачарын]] хамт ардаа дагуулж Чингис хаанд дагаар орсноор зүтгэж эхлэн, 1206 онд Харачар ноён мянгатын ноён болсон. [[Монголчуудын Хорезм рүү хийсэн дайралт|Монголчууд Сартуулыг байлдан дагуулсны]] дараа [[Цагадай|Цагаадай ханд]] 4 мянгатын ноёныг хувьлан өгсөний нэг нь Харачар ноён. Харачар ноён нь 1244 он хүртэл [[Цагаадайн Улс|Цагаадайн улсад]] ханыг эзгүй үед хант улсын хэрэг, ханы ордыг захирах эрхтэй түмтийн ноёны эрхтэй байсан. Харачар ноёноос Төмөр эмирийг төрөх хүртэл 110 гаруй жилийн дотор барулас аймгийг Ижил, Айлангир, Бургул, Тарагай нарын ноёд угсаа залгамжилсаар Төмөрийн үе хүрсэн. Ингэж 110 жил дундад азид амьдарахдаа 1269 оноос түүний овог [[Таласын хуралдай|Таласын хуралдайн]] шийдвэрээр [[Мавереннахр|Мавернахр]] руу шилжин суурьшиснаар их хэмжээгээр [[Түрэг|түрэгжихэд]] нөлөөлсөн.
Хүүхэд байхаасаа цэргийн хэрэгт амьдралаа зориулахаар шийдэж дасгал сургуулилт хийж 12 настайгаас эцгээ даган дайн байлдаанд оролцож эхэлжээ. Лалын шашныг шүтдэг байсан нь узбекүүдтэй тэмцэхэд багагүй үүрэг гүйцэтгэжээ.▼
▲Тэрээр 1336 онд [[Кеш хот|Кеш хотод]] Тарагай ноёны хөвүүн болж мэндэлсэн. Хүүхэд байхаасаа цэргийн хэрэгт амьдралаа зориулахаар шийдэж дасгал сургуулилт хийж 12 настайгаас эцгээ даган дайн байлдаанд оролцож эхэлжээ
Доголон Төмөрийн олон хүн захирах төдийгүй тэднийг эрхшээлдээ байлгах цэргийн авьяас чадвар нь аль залууд нь илэрчээ.
1361 онд Дундад Азид ихээхэн газар нутаг эзэмшдэг [[Чингис хаан|Чингис хааны]] удмын [[Төглөгтөмөр|Төглөгтөмөр ханы]] албанд орж
Гэтэл эрэмгий зоригоороо цэргүүдийн төдийгүй харьяат иргэдийн дотор нэр хүндтэй болж байгаа Доголон Төмөрт, [[Төглөгтөмөр|Төглөгтөмөр хан]] дургүйцэн гадуурхах болсноос аргагүйд тулж жаран цэрэг дагуулан оргож [[Бадахшан|Бадахшаны]] ууланд гарч нуугджээ. Түүний араас зуу шахам цэрэгтэй баг явуулсан нь отолтод орж хүйс тэмтрүүлжээ.
Line 167 ⟶ 169:
== Зургийн цомог ==
<gallery>
Файл:Empire of Timur and his Campaigns.png|Төмөрийн байлдан дагуулалт
Файл:Timurlanes Mausalem (3915224818).jpg|Бунханы дотор тал
Файл:Timurlane's Lineage.jpg|Төмөрийн удам
Файл:Chlebowski-Bajazyt w niewoli.jpg|Төмөр эмир, туркийн Баязид султаныг олзолсон нь
Файл:Coinage of Timur with 3 annulets symbol. Shaykh abu-Ishaq (Kazirun) mint. Undated, circa AH 795-807 AD 1393-1405.jpg|Төмөрийн үеийн зоос
</gallery>
== Эшлэл ==
{{DEFAULTSORT:Төмөр, Доголон}}
[[Ангилал:Доголон Төмөр| ]]
| |||