Трумэний Үзэл баримтлал
Трумэний Үзэл баримтлал (англи. Truman Doctrine) америкчуудад "дарангуйлагч заналхийллийн эсрэг ардчилсан орнуудыг дэмжих"-ийг амласан Америкийн гадаад бодлого юм. Энэхүү сургаал нь Хүйтэн дайны үед Зөвлөлтийн блокийн өсөлтийг эсэргүүцэх үндсэн зорилготойгоор үүссэн. Үүнийг 1947 оны 3-р сарын 12-нд АНУ-ын Ерөнхийлөгч Харри С.Трумэн АНУ-ын Конгресст үг хэлэх үеэр зарлаж, 1948 оны 7-р сарын 4-нд Грект өрнөсөн коммунист бослого, Зөвлөлтөөс Туркт тавьсан шаардлагыг эсэргүүцэх амлалт өгснөөр улам батлагаажсан юм. Ерөнхийдөө Трумэний Үзэл баримтлал нь Москвагийн заналхийж байгаа орнуудад Америк дэмжлэг үзүүлэх ёстой гэсэн утгатай байв. Энэ бодлого цаашлаад 1949 онд НАТО-г байгуулахад хүргэсэн. Түүхчид 1947 оны 3-р сарын 12-нд Х.Трумэний Конгресст хэлсэн үгийг Хүйтэн дайны эхэлэл гэж мөн үздэг юм.
Трумэн Конгресст хэлсэн үгэндээ:- "Зэвсэгт цөөнх буюу гадны шахалт дарамтыг эсэргүүцэж буй чөлөөт ард түмнээ дэмжих нь АНУ-ын бодлого байх ёстой" гэжээ. Трумэн тоталитар дэглэмүүд эрх чөлөөтэй ард түмнийг шахдаг учраас олон улсын энх тайван, АНУ-ын үндэсний аюулгүй байдалд мөн шууд заналхийлдэг гэж үзсэн. Трумэн хэрвээ Грек, Турк улсууд тусламж авахгүй бол АНУ-ын нөлөөллийн хүрээг орхиж, коммунист блок руу орох нь гарцаагүй бөгөөд энэ нь бүхэл бүтэн бүс нутагт цаашид ноцтой үр дагавар авчрах болно гэж үзжээ.
Трумэний Үзэл баримтлал нь Европ болон дэлхий даяар хүйтэн дайны үеэр өргөжин тэлж АНУ-ын бодлогын албан бус үндэс суурь болсон юм. Тэрээр дипломат Жорж Фрост Кеннаны зөвлөсний дагуу ЗХУ-ын талаар баримтлах АНУ-ын бодлогыг цэргийн холбоотон байсан улсаас ЗХУ-ын тэлэлтийг хязгаарлах бодлого болгож өөрчилсөн байна.
Уг Үзэл баримтлалыг боловсруулахад Жорж Кеннан, Аллен Даллес, Лой Хендерсон, Дин Гудерхем Ачесон нарын хүмүүс оролцсон байна.