Тадеуш Мазовецки

Тадеуш Мазовецки (польш.Tadeusz Mazowiecki: 1927 оны 4-р сарын 18-нд Плоцск хотод төрсөн- 2013 оны 10-р сарын 28-нд Варшавт нас барсан) - Польшийн улс төрч, сэтгүүлч-нийтлэгч. Бүгд Найрамдах Польш Ард Улсын Сайд нарын Зөвлөлийн сүүлчийн дарга, Польшийн Гуравдугаар Бүгд Найрамдах Улсын анхны Ерөнхий сайд (1989–1991 онд), Ардчилсан холбоо, Эрх чөлөөний холбоог үүсгэн байгуулагч болон дарга. Польшийн "Цагаан бүргэд" одонгийн шагналтан.

Тадеуш Мазовецки

Намтар

Эмчийн гэр бүлд төрсөн. Дайны дараа 1946 онд Плоцск хотод Сеймийн дарга Станислав Малаховскийн нэрэмжит Ерөнхий боловсролын лицей төгсөөд Варшавын Их сургуулийн хуулийн ангид элсэн орсон байна.

Их сургуульд «Caritas Academica» гишүүн болсон. 1946 онд Ажилчин намд элсэж удалгүй гарчээ. Тэрээр Варшавын их сургуулиа төгсөөд ч хуульч мэргэжлээр бус сэтгүүлзүйн чиглэлээр ажиллах болсон. 1950 онд тэрээр Вроцлав дахь католик шашны долоо хоног тутмын сэтгүүлд ажиллаж, залуучуудын асуудлыг эрхэлдэг байжээ Хэсэг хугацааны дараа тэрээр Вроцлавын католик шашны долоо хоног тутмын сэтгүүлийн ерөнхий редакторын албан тушаалд очжээ. 1952 онд тэрээр Вроцлавын католик шашинтнуудын байгууллагад элсуж 1954 онд улс төрийн үйл ажиллагаанд идэвхтэй оролцох болсон байна.

1961-1972 онд тэрээр Вроцлав дүүргийн № 8 (1961-1969) Католик шашны Знак бүлгийг төлөөлж Бүгд Найрамдах Польш Ард Улсын Сеймийн 3, 4, 5 дахь удаагийн гишүүн байсан.

Челм дүүрэг - № 41 (1969–1972). 1961, 1965, 1969 онд Үндэсний эв нэгдлийн фронтоос сонгогдсон. 1961 онд зарласан дүнгээр тэрээр 262,537 санал (97,42%), 1965 онд 289,676 санал (96,60%), 1969 онд 196,010 санал (98,92%) авч байжээ.

1961 онд тэрээр албан ёсоор өгсөн саналын тоогоор тойрогтоо хоёрдугаар байр эзэлж (бусдын дунд Адам Рапакигийн өмнө) 97,42 хувийн саналаар, Сеймд Боловсрол, шинжлэх ухааны Байнгын хорооны гишүүн, Хөдөлмөр, нийгмийн асуудал эрхэлсэн хороо. Польшийн католикуудын "Тэмдэг" /Znak/ хөдөлгөөний нэрийн өмнөөс тэрээр Сеймийг шүүмжилсэн, тухайлбал, материализмын зарчимд суурилсан боловсролын үзэл баримтлалыг нэвтрүүлж, шашны хичээлээс гадуур сургалт явуулахад хуулиар тогтоосон баталгааг шаардсан шинжлэх ухаан, боловсролын тогтолцоог хөгжүүлэх тухай хуулийн заалтууд оруулсан. Мөн чуулганы тухай хуулийн эсрэг санал өгсөн.

1965 оны сонгуулиар тэрээр 96.60 хувийн саналаар тойрогтоо дөрөвдүгээрт орж, Сеймд Боловсрол, шинжлэх ухааны Байнгын хороо, Хөдөлмөр, нийгмийн асуудал эрхэлсэн Байнгын хороонд сууж байжээ.

1966 онд тэрээр Польшийн Баптисм хүртсэн мянганы баярыг тэмдэглэх үеэр гарч ирсэн төр ба сүмийн хоорондын харилцааны хямралтай холбогдуулан интерпелляцийн зохиогч байв. Үүнд тэрээр маргааныг шийдвэрлэхийн тулд харилцан яриа эхлүүлэхийг санал болгож байсан. "Тэмдэг" хөдөлгөөний тойргийнхоо хамтаар Израилийн засгийн газрын зургаан өдрийн дайны эсрэг хариу үйлдэл үзүүлж байгаатай холбогдуулан тайлагнаагүй тайлбар бэлтгэж, 1968 оны 3-р сард болсон үйл явдлын талаар тайлбар хийж, Сеймийн маршал Адам Мицкевичийг зайлуулах өргөх бичиг хүргүүлсэн байна. 1969 онд тэрээр тойрогтоо 3-р байр (98.92% санал) эзэлж, Сеймд Боловсрол, шинжлэх ухааны хороо, Соёл, урлагийн хороонд сууж байв. 1970 оны 12-р сарын үйл явдлын дараа тэрээр парламентын комиссыг томилохыг шаардаж, тэдний үйл явцыг судлах шаардлагатай гэж байв. 1972 оны 1-р сард Бүгд Найрамдах Польш Ард Улсын эрх баригчид түүнийг Сеймийн сонгуульд дахин нэр дэвшүүлэхээс татгалзав.

1976 оны эхээр тэрээр БНПАУ-ын Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулахыг эсэргүүцсэн "Тэмдэг" нийгэмлэгийн захидалд гарын үсэг зурж, мөн онд тэрээр Frankfurter Allgemeine Zeitung сонинд ярилцлага өгч, Польшийн эрх баригчдад хандан ардчилалыг уриалсан байна. 1977 оны 5-р сард тэрээр польшийн Гэгээн Марчины сүмд өлсгөлөнд нэрвэгдэгсдийн удирдагч байв. Ажилчдыг Хамгаалах Хорооны гишүүдийг баривчлахыг эсэргүүцэж, Радом, Урсусын шүүх хурлаар ял авсан хоригдлуудыг цаашид баривчлахыг эсэргүүцсэн байна. 1977 оны 11-р сард тэрээр Варшавт төвтэй Христэд итгэгчдийн хүний ​​эрхийн эсрэг чуулганыг зохион байгуулагчдын нэг байжээ. Тэрээр Польшийн тусгаар тогтнолын гэрээтэй хамтран ажиллаж, "Ардын Польш дахь сүм ба католик шашинтнууд" гэсэн бичвэрийг найруулсан. Тэрээр 1978 оны 1-р сарын 22-нд гарын үсэг зурсан Шинжлэх ухааны нийгэмлэгийг үүсгэн байгуулах тунхагт гарын үсэг зурсан хүмүүсийн нэг бөгөөд 1978-1980 онд тус нийгэмлэгийн хөтөлбөрийн хорооны гишүүн байв. 1978 оны 11-р сарын 14-нд "Туршлага ба ирээдүй" яриа хэлэлцээний анхны нээлттэй хуралд оролцов. 1979 оны 1-р сард тэрээр баривчлагдсан Казимиерз Швитоныг өмгөөлөх захидалд гарын үсэг зурсан байна.

1980 онд тэрээр бие даасан үйлдвэрчний эвлэлийн "Эв санааны нэгдлийн" тэргүүн Лех Валенсагийн ажилтан болжээ. Мөн оны 8-р сард тэрээр хэсэг сэхээтнүүдийн захидал, боомтын ажил хаясан ажилчдыг дэмжих санаачилга гаргажээ. Тэрээр Гданьскийн усан онгоцны үйлдвэр дэх үйлдвэр хоорондын цохилтын хорооны зохион байгуулагч, шинжээчдийн комиссын дарга байсан. Тэрээр "Эв санааны нэгдэл"-ийн үйлдвэрчний эвлэлийн зөвлөхөөр ажиллаж байгаад 1981 онд долоо хоног тутмын "Тигодник Солидарношч" («Tygodnik Solidarnosc») сонины ерөнхий редактороор ажиллаж байжээ.

1989 оны 6-р сард болсон чөлөөт сонгуульд тэрээр "Эв санааны нэгдэл"-ээс польшийн парламент болох Сеймд сонгогдсон. Мөн оны 8-р сард түүнийг Польшийн Засгийн газрын тэргүүний албан тушаалд нэр дэвшүүлэв. 1989 оны 8-р сарын 18-нд Польшийн Ерөнхийлөгч генерал Войцех Ярузельский Кардинал Йозеф Глемп, ПЗПР-ын удирдагч Миечислав Раковский нарын хамт Тадеуш Мазовецкиг хүлээн авч уулзав. Маргааш нь буюу наймдугаар сарын 19-нд Ярузельский Сеймээс дэмжлэг аваагүй генерал Чеслав Кищакийн огцрох өргөдлийг хүлээн авч, Бүгд Найрамдах Польш Ард Улсын Сайд нарын Зөвлөлийн даргаар Тадеуш Мазовецкийг томилов. 8-р сарын 24-нд Сейм Эв санааны нэгдлийн дэмжигчид болон Ардчилсан нам, тариачдын нэгдсэн намаас сонгогдсон депутатуудын саналаар засгийн газрыг байгуулах ажлыг эхлүүлсэн Мазовецкиг нэр дэвшүүлэхийг зөвшөөрөв.