Супер шингэн
Супер шингэн нь шингэн маш хачирхалтайгаар үйлчилж болох бодисын төлөв юм.
Супер шингэний зарим хийж чадах зүйлс бол:
- Энэ нь маш амархан урсаж чаддаг. (Зуурамтгай чанар гэдэг нь шингэн хэр амархан урсахыг хэлдэг.) Энэ нь маш амархан урсдаг тул үрэлт түүний урсах хэлбэрийг өөрчилдөггүй; ямар ч зуурамтгай чанаргүй гэсэн үг юм. Үүнээс болж супер шингэн нь савнаас урсаж гарч болдог, сав хазайгаагүй байсан ч шингэн асгарч болно.
- Савыг эргүүлэх үед угаалтуур дүүрэн ус шавхахад үүсдэг усны эргүүлэг үүсгэхгүйгээр ямар ч хөдөлгөөнгүй байдаг . Гэсэн хэдий ч, савыг тодорхой хурдаар эргүүлэхэд эргүүлэг үүсдэг.
Одоогоор эрдэмтэд хэт хүйтэн температурт л супер шингэнийг бий болгож чадсан байна. Гэсэн хэдий ч, супер шингэн нь шинжлэх ухаанд нэлээд олон төрлийн хэрэглээтэй байдаг, тухайлбал:
- 1983 онд Цельсийн -271.4 хэмд [Фаренхайтын -456.2 хэмд] байгаа супер шингэн гелийг сансарт байгаа хэт улаан туяаны долгионы мэдээллийг авахын тулд тусгай хиймэл дагуулд ашигласан.
- Супер шингэнийг ердийн багажаар авч чадахгүй таталцлын хөдөлгөөний талаарх мэдээллийг урьдчилан таамаглах машинуудад туслахын тулд гироскопод ашиглаж болно.
- Нэг төрлийн супер шингэнийг гэрлийн туяаг 670,600,000 миль/цаг (1,079,000,000 км/цаг)-аас ердөө 38,03 миль/цаг (62,2 км/цаг) хүртэл барьж, удаашруулахад ашигласан. Энэ нь гэрлийн туяа вакуум орчинд .00000005614% хурдтай хөдөлж байсан ба 17 сая дахин удаан байсан гэсэн үг.
Супер хатуу гэж нэрлэгддэг өөр нэг бодисын төлөв байдаг боловч яаж үүсдэг нь илүү төвөгтэй юм.