Пепси

Пепси («Pepsi») — архины нэгдэл ороогүй сэргээх цангаа тайлах ундаа юм. Өнөөгийн байдлаар дэлхий дахина түгэн тарч дэлхий нийтийн хэрэглээ болон хэвшсэн. 1893 онд бий болж анх "Брэдийн ундаа" гэж явдаг байсан нь 1898 онды албан ёсоор Pepsi-Cola компани болсон. Үндсэн брендийн эрхийг (PepsiCo)гэх Америкийн компани эзэмшдэг.

Харин Монгол орны нутаг дэвсгэрт "Жи Эн Бевережис ХХК" албан ёсны эрхийг эзэмшин үйлдвэрлэдэг болно.

ҮҮСЭЛ ТҮҮХ

PepsiCo International-ийн тухай 1893 онд АНУ-ын эм зүйч Калэб Брэдхэм шинэ нээлт хийсэн нь хоол боловсруулах ажиллагааг дэмждэг “Pepsin” нэртэй ургамлыг агуулсан “Пэпси” ундаа байсан юм. “Пэпси” брэндийн лого нь улаан, цагаан, цэнхэр өнгийг хослуулсан байдаг ба энэ нь “Цэвэр хүнсний ундаа” гэсэн утгыг агуулж байдаг. Энэхүү ундаа нь гарсан даруйдаа хүмүүсийн таашаалд нийцэж 1903 оны 6-р сарын 16-ны өдөр “ПэпсикоИнтернэшнл”дэлхийд алдар хүнд олж авсанаа тунхаглаж байсан ба өдгөө дэлхийд тэргүүлэгч хүнсний үйлдвэрлэгч компаны нэг болоод байна. Тус компанид дэлхийн нийтээр ойролцоогоор 198 мянган хүн ажилладаг бөгөөд бүтээгдэхүүнүүд нь ойролцоогоор 200 оронд борлогддог. Тус компанийн үндсэн бизнесүүд нь Frito-lay снайкь Pepsi Cola ус, ундаа, жүүснүүд Caterade спорт ундаанууд, Tropicano жүүснүүд болон Quaker хүнсний бүтээгдэхүүнүүд юм. Pepsi брэндийн бүтээгдэхүүнүүд Pepsi, Mountain Dew, 7up, Aquafina, Sierra Mist, Gatorade, Propel, Lays, IZZE, Sobe, Mug, Tropicana Twist, Soda, Tropicana Juice Drink, Dole болон Ocean Spray жижиг жүүснүүд багтана. Мөн тус компани нь Lipton болон Starbucks-тай хамтран борлуулалт сайтай уухад бэлэн савлагдсан мөстэй цай, кофег тус тус үйлдвэрлэж зах зээлд нийлүүлдэг. PEPSI-ийн тухай  Pepsi-г эм зүйч зохион бүтээсэн /1898 онд/ Тус ундааг анх 1890-д онд North Carolina мужийн New Bern хотын эм зүйч CalberBradham гаргажээ. Сaled Davis Bradham 1890-д онд New Bern “BradhamЭмийн компани” нэртэй эмийн сан нээсэн бөгөөд тус эмийн сан нь тухайн үеийн бусад эмийн сангийн хийжүүлсэн ундааны машинтай байжээ. New Bern хотын төвдMiddle гудамж болон Pollock гудамжны буланд байрлах энэхүү эмийн санд Bradham1898 онд коланы самарын ханд ваниль болон “ховор тосны ” хольцоос жор зохион бүтээсэн бөгөөд үүнийг эхэн үед “Брэндийн ундаа”, харин сүүлд нь Pepsi-Cola хэмээн нэрлэх болжээ.Bradham ундаагаа “pepsin” болон “cola”нэр томъёоны нийлбэрээр нэрлэсэн бөгөөд хэдийгээр найрлага болон ашиглагдаагүй чpepsinenzyme /фермент/-ийн нэгэн адил хоолны шингэцэнд тустай хэмээн тэрээр итгэж байв.  “PEPSI COLA”компани үүсгэн байгуулагдсан нь. /1902оны 12сарын 24/ 1902 оны 12 сарын 24нд North Carilina мужид Pepsi-Cola үүсэж Bradham ерөнхийлөгчөөр нь ажиллажээ.Pepsi –Cola компани нь түүний арын өрөөнд байрладаг байсан бөгөөд барааны тэмдэг авахаар АНУ-ын Патентийн Газарт ханджээ. Эхэндээ тэрээр сиропыг өөрөө найруулж зөвхөн хийжүүлсэн ундааны машинаас зардаг байв. Харин удалгүй Caleb Pepsi-г савлаж борлуулснаар хүмүүс хаана ч ууж болох илүү сайхан боломж байгааг олж харжээ.  Брэндийн нэрийг бүртгүүлэв. /1903 оны 07 сарын 16/ 1898 онд CalebBradham New Jersy мужийн Newark-ийн мөнгөгүй болсон өрсөлдөгчөөс “Pepsi-Cola” барааны нэрийг 100$-аар худалдаж авсан нь ухаалаг зүйл байв. Тус шинэ нэрийг 1903 оны 06 сарын 16-нд барааны тэмдэгтээр бүртгэв.Bradham-ын хөрш зураач анхын Pepsi логог зохион бүтээсэн бөгөөд Bradham-ийн шинэ компаний хувьцааг 97-г гаргажээ. “Pepsi-Cola”-ийн анхны сонингийн сурталчилгаа New Bern-ны Долоо Хоногийн Сэтгүүлд гарсан байна.  Савлах үйлдвэр. /1904он/ Bradham NewBern-нд “Bishop Factory” хэмээн нэрлэдэг байшин 5,000$-аар худалдан авч бүх савлах болон сиропны үйл ажиллагаагаа энэ газар нүүлгэжээ. Pepsi нь зургаан унцын савтай зарагддаг байв. Борлуулалт 19,848-р өсөв  Шинэ лого болон борлуулалт нэмэгдэв. /1906/ Pepsi найм дахь жилдээ гурав дахь удаагаа логогоо дахин өөрчлөв. Шинэчилсэн бичмэл лого нь “Оргинал Цэвэр Хүнсний Ундаа” хэмээх уриатайгаар бүтээгдсэн. Америкийн 16 Pepsi барааны тэмдэг Канадад бүртгэгдэв. Сиропны борлуулалт 605 галлоноор өссөн. Засгийн Газар Цэвэр Хүнс болон Эмийн Хуулийг баталж мишъяк, тугалга, бари, уран зэрэг хүнсний бүтээгдэхүүн болон ундаа, ус, жүүснүүдэд хийхийг хориглосон.Энэ нь Coca-Cola зэрэг олон хийжүүлсэн ундаа үйлдвэрлэгчдийг томъёогоо өөрчлөхөд хүргэсэн. Pepsi-Cola тэдгээр цэвэр бус хольц байхгүй засгийн газрын шаардлагад аль хэдийн нийцсэн гэж мэдэгдэж байв.

ТҮҮХЭН ЗАМНАЛ

	1961 онд үндсэн брендийн нэршил нь "Pepsi" болон хувирсан. 1966 он - Пэпси Япон болон Хойд Европруу хүч түрэн оров ингэснээр Dorito брендийн чипсийг танилцуулж энэ нь ялангуяа Америкт маш их нэр хүндтэй бүтээгдэхүүн болсон. 1970 он - PepsiCo компани New York хотруу нүүн ирж шинэ оффисоо байршуулсан. Тус барилгын ажлыг Эдвард Дүррэл Стонэ гэх архитектур залуу бүтээжээ. Мөн энэ онд анх удаагаа шинэ савалгаатай ундаагаа олон нийтэд тараасан юм. Энэ үед тэдний хамгийн томоохон явуулж байсан арга хэмжээ бол Pepsi Challange байсан юм. 1971 он - PepsiCo гүйцэтгэх ахлах ажилтан Доналд М.Кэндал нь Хэрман В.Лай-ийн тэтгэвэртээ гарахад нь гүйцэтгэх захирлын суудлыг авсан. 1982 оны 12 сарын 6-ны өдөр нас барах хүртлээ корпорацид идэвхитэй ажилсаар ирсэн. Үүний дараагаар Пэпси бренд шинэ цэнхэр, цагаан, улаан логотой болсон.
	1974 он - Америкийн анхны олон улсад тэр дундаа хуучин Зөвлөлт Холбоот Орос улсад бүтээгдэхүүнээ экспортолсон компани болсон. 1976 он - PepsiCo дэлхий даяар өөрийн нэрээ батагаажуулан авсан
	1977 он - PepsiCo компани Pizza HUT-ыг өөрийн болгов
	1978 он - PepsiCo нь Taco Bell-ыг өөрийн болгов.
	1981 он - Frito-Lay нь Tositos /чипс/брендийг танилцуулав.
	1981 он - Frito-Lay нь Tositos /чипс/брендийг танилцуулав.
	1984 он - Pepsi-Cola нь өөрсдийн хоёр томоохон сурталчилгаандаа Michael Jackson болон түүний дүүг тоглуулсан нь маш амжилттай болж "Шинэ үеийн залуусын хэрэглээ" гэсэн уриатай байсан. 1985 он - Пэпси ундааг сансарын онгоцонд сансарт уусан. Түүнчлэн энэ онодоо дэлхий дахинаа 150 аад орон ялангуяа Хятад хамгийн том хэрэглэгчдийн нэг болсон
	1986 он - Пэпсигийн хувьцаа нь Токиогийн зах зээлд оров. PepsiCo нь Kentucky Fried Chicken (KFC)-г худалдан авав.
	1988 он - "Chase", гэх хэд хэдэн хэсэгтэй телевизийн сурталчилгаа хийсэн бөгөөд тус сурталчилгаанд Michael Jackson тоглосон бөгөөд хамгийн их үзэгчтэй сурталчилгаагаар тодорч байж ээ.
	1989 он - PepsiCo, Fortune сэтгүүлийн top 500 жагсаалтын 25-т бичигдэв. Walkers Crisps Smith Crisps-ын өөрийн болгон авав. 1990 он - Gamesa-г өөрийн болгов.
	1991 он - Pepsi-Cola нь Unilever хамтран Цайны бизнест хөл тавьсан. 1993 он - Шинэ савлагааг Time square ийн талбайд танилцуулав. Энэ нэмэлт нь үйлдвэрлэсэн болон хугацаа нь дуусах он сар байсан юм. 1994 он - Pepsi-Cola анх удаагаа Виетнамруу экспортоо хийж эхлэв. PepsiCo нь Starbucks-тэй хамтрах гэрээн гарын үсэг зурав.
	1995 он- Дэлхий дахина Lay's брендийн чипсийг дэлхийн 20 улсад зэрэг танилцуулав.
	1996 он - Pepsi сансар дээр чадна хэмээн сансар дээр анхны сурталчилгааны зураг авалтыг авсан. 1997 он - Frito-Lay нь 104-настай Cracker Jack-ыг худалдан авахаар болсон. 1998 он - Seagram Company Ltd-ээс PepsiCo Tropicana-ын эрхийг худалдан авав. Энэ худалдан авалт нь PepsiCo-гийн түүхэн дэхь хамгийн том худалдан авалт байсан гэхэд буруудахгүй. Энэ үеэр түүнчлэн Pepsi-Cola өөрсдийн 100-н жилийн ойгоо тэмдэглэж байсан юм.
	1999 он - Tropicana жүүс нь India маркетуудээр худалдаалагдаж эхэллээ. 2000 он - Pepsico нь SoBe брендийн ихэнх хувьцааг худалдан авав. 2001 он - PepsiCo болон The Quaker Oats компани нар нэгдэв. 2002 он - Quaker Oatmeal өөрсдийн 125 жилийн ойлгоо тэмдэглэсэн
	2003 он - Pepsi-Cola компани Sierra Mist шинэ төрлийн ундаагаа гаргав. 2004 он - PepsiCo 2003 оны жилийн тайлангаа нийтэд зарласан. 2005 он - PepsiCo 40-н жилийн ой хүрсэн. 2006 он - Indra Nooyi PepsiCo-гийн захирал болов. Pepsi нь IZZE Beverage-ыг өөрийн болгов. Stacy's Pita Chip-ыг бүрэн эзэмшдэг болов. PepsiCo нь Bluebird Foods-ийг авах гэж байгаагаа зарласан. 2007 он - PepsiCo олон улсад үйл ажиллагаа явуулдаг компани хоорондын хэрэглэгчийн системийг бий болгов. PepsiCo болон Pepsi America нэгдэн Sandora компанийг авч Ukrain дахь жүүсний борлуулалтыг давамгайлж авав. 2008 он - PepsiCo нь ирэх оныххоо төсөвт Хятадад зориулан 1 тэрбум доллар төсөвлөсөн. 2009 он - PepsiCo болон Calbee Foods нар хамтран ажиллахаар болов. 2010 он - PepsiCo нь Оросын Wimm-Bill-Dann-ыг өөрийн болгохоо залалаа. AMP Energy Juice Америкт зарагдаж эхэлсэн. 2011 он - PepsiCo болон Tingyi Holding Стратегийн түншүүд болж өөрсдийн бүтээгдэхүүнүүдээ Хятадын зах зээлд өргөн хүрээгээр хүргэхээр болсон. 2012 он - Diet Mountain Dew, Brisk and Starbucks ready-to-drink PepsiCo-той нэгдэв. Pepsi калори багатай шинэ бүтээгдэхүүнээ танилцуулав. 2013 он - PepsiCo and The Müller Group-үүдийн нэгдсэн өдөрлөг нь Ёогүрт үйлдвэрийг шинэ түвшинд аваачсан. 2014 он - Pepsi Spire-ыг танилцуулав. Ингэснээр хэрэглэгч 1000-аад өөрийн төрлийн шинэ ундааг бий болгож байв. 2015 он - PepsiCo 50-нас хүрлээ.