Нальчик (Орос: На́льчик; Кабард: Налшык; Балкар: Нальчик) нь Оросын Холбооны Улсын Кавказын бүст орших, Бүгд Найрамдах Кабардино-Балкари Улсын нийслэл хот юм. Кавказын нурууны бэлд, далайн түвшнээс дээш 550 метрийн өндөрт оршино. 131 км² газар нутагтай. Хүн ам нь 2002 оны тооллогоор 274974 байв.

Хот
Нальчик
Орос: Нальчик
каб. Налшык
карач.-балк. Нальчикъ
Нальчик
Далбаа Сүлд
Далбаа
Сүлд
Холбооны тойрог Умард Кавказ
Бүгд Найрамдах Улс Кабардино-Балкари
Хотын тойрог Нальчик
Тэргүүн Ахохов Таймураз
Байгуулагдсан 1822 он
Хот 1921 оноос хойш
Нутаг дэвсгэр 131 км2
Хүн ам 240.203 оршин суугч
(Мэдээ: 14. 10-р сар 2010)[1]
Хүн амын нягтрал 1834 хүн/км²
Далайн түвшнээс дээш 480 м
Цагийн бүс UTC+3
Утасны код (+7)8662
Шуудангийн дугаар 360000–360051
ТХ-н улсын дугаар 07
ОКАТО 83 401
Цахим хуудас http://www.nalnet.ru/
Газар зүйн байршил
Солбицол 43° 29′ У, 43° 37′ ДКоординат: 43° 29′ 0″ У, 43° 37′ 0″ З
Нальчик (Европын Орос)
Red pog.svg
ОХУ-ын өрнөд хэсэг дэх газар зүйн байршил
Нальчик (Бүгд Найрамдах Кабардино-Балкари Улс)
Red pog.svg
Бүс нутаг дахь байршил
Оросын хотын жагсаалт

ТүүхЗасварлах

Одоогийн Нальчик хотын байгаа газарт уугуул оршин суугчид болох Балкар, Кабардууд 1743 оноос оршин сууж байсан баримт бий. Гэхдээ Оросын Хаант Улс хилээ өргөтгөж байсан 19-р зууны эхээр цайз байгуулснаас хотын түүх эхлэлтэй. Тус хотын сүлдний дээд талд байгуулагдсан он 1818-ыг оруулсан байдаг. 1838 он гэхэд цэргийн бяцхан суурин болсон байв. Гэхдээ Октябрийн хувьсгалыг хүртэл уг суурин чухалд тооцогдож байсангүй. Дөнгөж 1921 онд л хотын статустай болгож, Кабардины автономит мужийн төв болгосон ажээ.

Нальчик хот эрэгт нь орших Нальчик голын нэрээр нэрлэгджээ. Нальчик хэмээх үг нь Кабард, Карачай-Балкар хэлээр "бяцхан тах" гэсэн утгатай[2].

Дэлхийн хоёрдугаар дайны үед буюу 1942 оны 10 сарын 28-наас 1943 оны 1 сарын 3 хүртэл Нальчик нь Нацист Герман болон Румынд эзлэгдэж байв[3].

Уур амьсгалЗасварлах

Нальчик
Уур амьсгалын диаграмм
123456789101112
 
 
22
 
0
-7
 
 
23
 
1
-6
 
 
38
 
7
-1
 
 
63
 
16
5
 
 
99
 
21
11
 
 
100
 
25
14
 
 
72
 
27
17
 
 
61
 
26
16
 
 
55
 
22
12
 
 
43
 
15
5
 
 
29
 
8
1
 
 
26
 
3
-4
Температур °CТунадас мм
Эх сурвалж: Roshydromet
Сарын дундаж температур болон хур тунадасны хэмжээ: Нальчик
1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Маx. Температур (°C) 0.2 1.0 6.6 16.0 20.9 24.7 27.1 26.3 21.9 14.5 8.3 3.1 Ø 14.3
Мин. Температур (°C) −7.1 −6.0 −1.3 5.4 10.6 14.1 16.7 15.8 11.7 5.4 1.0 −3.7 Ø 5.3
Тунадас (мм) 22 23 38 63 99 100 72 61 55 43 29 26 Σ 631
Бороотой өдөр (d) 6 6 8 9 11 11 9 7 7 7 7 7 Σ 95
Т
е
м
п
е
р
а
т
у
р
0.2
−7.1
1.0
−6.0
6.6
−1.3
16.0
5.4
20.9
10.6
24.7
14.1
27.1
16.7
26.3
15.8
21.9
11.7
14.5
5.4
8.3
1.0
3.1
−3.7
1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Хур тунадас
Х
у
р

т
у
н
а
д
а
с
22
23
38
63
99
100
72
61
55
43
29
26
  1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Эх сурвалж: Roshydromet

Цахим холбоосЗасварлах

  Commons: Нальчик – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан

ЭшлэлЗасварлах

  1. Itogi Vserossijskoj perepisi naselenija 2010 goda. Tom 1. Čislennostʹ i razmeščenie naselenija (Ergebnisse der allrussischen Volkszählung 2010. Band 1. Anzahl und Verteilung der Bevölkerung). Tabellen 5, S. 12–209; 11, S. 312–979 (Download von der Website des Föderalen Dienstes für staatliche Statistik der Russischen Föderation)
  2. The Kabardino Balkar Republic, Russian Tourism Ministry
  3. The 3rd Army in the Caucasus - 1942