Нагаса́ки ([長崎市 Нагасаки-ши] Error: {{Lang-xx}}: text has italic markup (help), шууд утгаар. «урт хойг») ― Японы өмнөд Кюүшү арлын баруун хэсэгт Нагасаки буланд оршдог боомт хот. Нагасаки аймгийн нийслэл. Хот 406,46 км² газар нутагтай, 2015 оны байдлаар 434 065 хүн амтай.

Тус хотод далайн цэргийн зэвсгийн агуулах, Их сургууль, Худалдаа аж үйлдвэрийн болон урлагийн музей байдаг. Оура сүм, шинто шүтлэгийн төв Сүва (XVI зуун), Софүкүжи, Кофүкүжи, Мэганэбаши гүүр (XVIII зуун) зэрэг буддын шашны цогцолборууд байдаг ажээ.

1997 оны 4 дүгээр сарын 1-нд Нагасаки хотыг Японы төв хотуудын тоонд оруулсан байна. Түүнчлэн 1939-1945 оны Дэлхийн хоёрдугаар дайны сүүлд аймшигт цөмийн бөмбөгдөлтөд өртсөн дэлхийн хоёр дахь хот юм.

Цаг агаар засварлах

Жилийн дундаж температур + 17.4 ° C (зун + 28 ° C, өвөл + 7 ° C ). Жилийн хур тунадас 1678 мм орчим байдаг.

Түүх засварлах

16 дугаар зууны хоёрдугаар хагаст Барууны орнууд япончуудтай идэвхтэй холбоо тогтоож байх үед орчин үеийн Нагасаки хотын нутаг дэвсгэр самурайчуудын захирагч Омүра Сүмитадагийн гарт байв. Европчуудтай худалдаа наймаагаа хөгжүүлэхийн тулд тэрбээр Христийн шашинд орж, өөрийн нутаг дэвсгэр дээр боомтын суурингууд байгуулахад тэр дунд Нагасаки мөн байжээ. 1570 онд уг боомтыг тохижуулж, 1571 онд Португалаас Европын анхны хөлөг онгоц ирснээр суурин баригджээ. 1580 онд Омүра Нагасакигийн хяналтыг иезуитуудад шилжүүлж, хоёр жилийн дараа орон нутгийн боомтоос Ром руу Элчин сайдын яамаа илгээж байжээ. Есүсийн Нийгэмлэгийн амжилттай явуулсан номлолын ажлын ачаар Кюүшү арлын умард хэсгийн бараг бүх хүн ам Христэд итгэгчид болжээ. 17-р зууны эхэн үе хүртэл Нагасаки Япон дахь номлолын гол төвүүдийн нэгний үүрэг гүйцэтгэж, Европ-Японы худалдааны чухал төв байжээ.

1587 онд Японыг нэгтгэгч Тоёотоми Хидэёши Кюүшүг эзэлж, тус улсад Христийн шашны санваартан, лам хуврагууд байхыг хоригложээ. Дараа жил нь тэр Нагасаки хотыг иезуитуудаас салган авч, төв эрх баригчдад шууд захируулав. 1592 онд Япон дахь олон улсын худалдаа эрхлэгч болон шашны ном номлогчдод хяналт тавьдаг анхны алба Нагасакид байгуулагджээ.

19 дүгээр зууны эхээр Европын орнууд колоничлохоор уралдан орж ирэв. Орос, Их Британи, АНУ-ын хөлөг онгоцууд Засгийн газраас өөрийгөө тусгаарлах бодлогоо зогсоохыг шаардаж Нагасаки руу олонтаа орж эхэлсэн байна. Гадны довтолгоог тэсвэрлэх чадваргүй болж, улс дотроо шоогүний засаглалын хүч суларсны улмаас 1859 онд орон нутгийн боомтыг эцэст нь гадаад улс орнуудын хөлөг онгоц ороход нээлттэй болгосон байна. Энэ нь Нагасаки хотыг шинэчлэх боломжийг олгож Японы анхны төмөр зам, телеграф, англи хэлээр гардаг сонин гарч эхэлсэн түүхтэй.

1869 оны 6 дугаар сарын 20-нд Нагасаки хот Нагасаки аймгийн засаг захиргааны төв болж, 1889 оны 4 дүгээр сарын 1-нд албан ёсоор хотын статустай болсон байна. Энэ нь аажмаар Японы гангийн үйлдвэрлэл, хөлөг онгоцны үйлдвэрлэлийн гол төвүүдийн нэг болжээ. 1934 оны олон улсын аж үйлдвэр, аялал жуулчлалын үзэсгэлэн дээр Нагасакийн ололт амжилтыг танилцуулсан байдаг.

Цөмийн бөмбөгт өртсөн тухай засварлах

 
Нагасаки, 1945 оны 10 сар

1945 оны 8 дугаар сарын 9-ний өглөө Японы цагаар ойролцоогоор 7:50 минутад Нагасаки хотод агаарын дайралтын дохио дуугарч, 8:30 цагт цуцалжээ. Иргэд хоргодох байрнаас гарцгааасан байна. Өглөөний 10:53 цагт хоёр B-29 нисдэг цайз (Америкийн бөмбөгдөгч онгоцууд) гарч ирэхэд япончууд тэднийг тагнуул гэж андуурч, шинэ агаарын дайралтын дохиолол өгөөгүй бололтой. Гэсэн хэдий ч олон хүн онгоцыг анзаарч нуугдахаар гүйцгээжээ. Хэдэн минутын дараа 11:00 цагт ажиглалтын В-29 гурван шүхрээр хэмжих хэрэгсэл бүхий блок унагаж, 11:02 цагт өөр онгоц 21 килотонн тротилийн тэсрэх хүч бүхий "Тарган хүн" атомын бөмбөг унагав. Бөмбөг нь өмнөд хэсэгт байрлах Мицүбишигийн ган, зэвсгийн үйлдвэрүүдийн хооронд бараг тал хувь нь орших Нагасакийн аж үйлдвэрийн дээгүүр, хотын хойд хоёр гол бай болох Мицүбиши-Үраками торпедо үйлдвэрээс хойд зүгт дэлбэрчээ. Энэ бол АНУ-ын Япон руу хийсэн хоёр дахь (Хирошимагийн дараа) цөмийн дайралт байсан бөгөөд энэ нь аймшигт сүйрэл, хүний ​​амь эрсдэхэд хүргэсэн: 74,000 орчим хүн амь үрэгдэж, 51,000 орчим барилга байгууламж сүйрчээ.