Молекулын биологи


Мол[1]екулын биологи

Молекулын биологи /məˈlɛkjələr/ нь биологийн эсүүд болон эсүүдийн хооронд явагдах биологийн үйл ажиллагааны молекул үндсийг судлахад чиглэсэн биологийн салбар юм. Үүнд биомолекулын нийлэгжилт, өөрчлөлт, механизмууд, харилцан үйлчлэл орно.

18-р зуунаас эхлэн амьд организмд эс болон бусад бичил бүтэц ажиглагдсан ч тэдгээрийн үйл ажиллагаа, харилцан үйлчлэлийг дэлгэрэнгүй ойлгох нь 20-р зуун хүртэл гарч ирээгүй бөгөөд физик, химийн технологиуд биологийн шинжлэх ухаанд хэрэглэгдэх түвшинд хөгжсөнөөр энэ ойлголт бий болсон. Молекулын биологи гэсэн нэр томъёог 1945 онд Английн физикч Уильям Астбери анх ашигласан бөгөөд энэ нь биологийн үзэгдлийн үндсийг тайлбарлахад чиглэсэн аргачлал гэж тодорхойлогдсон. Энэ нь биологийн молекулуудын физик, химийн бүтэц, шинж чанарыг илрүүлж, эдгээр молекулуудын бусад молекулуудтай хэрхэн харилцан үйлчлэлд ордог талаар тайлбарлахыг зорьдог.

Классик биологи гэгддэг биологийн процессыг тайлбарлахад чиглэсэн судалгаа нь харин том масштаб болон илүү өндөр түвшинд явдаг байсан. 1953 онд Фрэнсис Крик, Жеймс Ватсон, Розалинд Франклин болон тэдний хамтран зүтгэгчид Медикал Рисерч Каунсил Юнит, Кавендиш лабораторид химийн бүтэц болох ДНХ-ийн хоёрдогч гелийг тайлбарласан нь молекулын биологийн шинэ салбарт чухал үйл явдал болсон юм. Энэ нь молекулын үндсэн дээр биологийн удамшлын анхдагч бодис болох нуклейн хүчлийн санааг өгөхөд ихээхэн нөлөө үзүүлсэн юм.

  1. "Molecular biology", Wikipedia (англи хэлээр), 2024-07-21, Татаж авсан: 2024-07-30