Мнемоник

Мнемоник (англиар Mnemonic, нимоник гэж дуудна) буюу санах ойн техник нь аливаа зүйлийг илүү сайн ойлгохын тулд хүний ой санамжинд мэдээллийг хадгалах эсвэл сэргээх (санах) зэрэгт туслах сургалтын арга техник юм.

Мнемотехник нь мэдээллийг үр дүнтэй хадгалах, сэргээх боломжийг олгодог тусгай хэрэгсэл болгон боловсруулсан кодчилол, ой санамж сэргээх дохио, дүрслэлийг ашигладаг. Мнемотехник нь анхны мэдээллийг илүү хүртээмжтэй, утга учиртай зүйлтэй холбоход тусалдаг ба энэ нь эргээд мэдээллийг илүү сайн хадгалах боломжийг олгодог. Түгээмэл тааралддаг мнемотехникийг богино шүлэг, товчилсон үг, анхдагч үг, мартагдашгүй хэллэг гэх мэт жагсаалт болон сонсголын хэлбэрээр ашигладаг боловч мнемотехникийг бусад төрлийн мэдээлэл, харааны болон кинестетик хэлбэрээр ашиглаж болно. Тэдгээрийн хэрэглээ нь хүний оюун ухаан илүү хийсвэр, хувийн бус мэдээллийн хэлбэрээс илүүтэй орон зайн, хувийн, гайхширмаар, бие махбодийн, хүйсийн харилцааны, хошигнол, эсвэл бусад "хамааралтай" мэдээллийг илүү амархан санаж байдаг гэсэн ажиглалт дээр суурилдаг.

"Мнемоник" гэдэг үг нь эртний Грекийн μνημονικός (mnēmonikos) "санах ой" эсвэл "санах ойтой холбоотой" гэсэн үгнээс гаралтай бөгөөд Грекийн домог зүйн ой тогтоолтын дарь эхийн нэр болох Mnemosyne ("дурсамж")-тай холбоотой. Энэ хоёр үг хоёулаа μνήμη (mnēmē), 'дурсамж, санах ой' гэсэн үгнээс гаралтай. Эртний үеийн мнемотехникийг ихэвчлэн санах ойн урлаг гэж нэрлэдэг зүйлийн хүрээнд авч үздэг.

Эртний Грекчүүд болон Ромчууд санах ойн хоёр төрлийг ялгаж үздэг: "байгалийн" ой санамж ба "хиймэл" ой санамж. Эхнийх нь төрөлхийн бөгөөд хүн бүр зөнгөөрөө ашигладаг. Сүүлийнх нь эсрэгээрээ олон төрлийн мнемоник арга техникийг сурч, дадлагажуулж сургаж, хөгжүүлэх ёстой.

Мнемотехник нь ой санамжийг сайжруулахад ухамсартайгаар ашигладаг арга техник, стратеги юм. Мнемотехник нь урт хугацааны санах ойд аль хэдийн хадгалагдсан мэдээллийг ашиглан цээжлэх ажлыг илүү хялбар болгоход тусалдаг.