Малоник ба метилмалоны ацидурын нийлбэр

Малоник ба метилмалоны ацидурын нийлбэр (Англи: Combined malonic and methylmalonic aciduria, CMAMMA), малоникийн хүчил ба метилмалоны хүчлийн түвшин нэмэгдэх удамшлын шинжтэй бодисын солилцооны өвчин гэж тодорхойлогддог малоник ба метилмалоны ацидемийг нийлбэр гэж мөн нэрлэдэг.^[1] Зарим судлаачид CMAMMA-г метилмалоны ацидемийн хамгийн түгээмэл хэлбэрүүдийн нэг гэж таамаглаж байна.^[2] Магадгүй бодисын солилцооны хамгийн түгээмэл төрөлхийн эмгэгүүдийн нэг байж болох юм.^[2] Ховор оношлогддог тул ихэнхдээ илрэхгүй өнгөрдөг.^[2]^[3]

Илрэх шинж тэмдэг

CMAMMA-ийн эмнэлзүйн фенотипүүд нь маш олон төрлийн бөгөөд шинж тэмдэггүй, хөнгөнөөс хүнд хэлбэрийн шинж тэмдгүүдийн хооронд хэлбэлздэг.^[4]^[5] Үндсэн физиологийн эмгэгийн шалтгаан хараахан тодорхойгүй байна.^[6] Дараах шинж тэмдгүүд илэрдэг гэж тэмдэглэгджээ:

бодисын солилцооны ацидоз^[7]^[5]^[8]
кома^[2]^[6]
гипогликеми^[2]^[7]^[6]
таталт^[2]^[7]^[5]^[8]
хоол боловсруулах замын өвчин^[5]^[8]
хөгжлийн саатал^[2]^[5]^[8]
хэл ярианы саатал^[1]^[2]^[4]
хөгжиж дэвшихэд саадтай байх^[2]
сэтгэцийн өвчин^[2]
ой санамж муудах^[2]
сэтгэн бодох чадвар доройтох^[2]
энцефалопати^[4]
кардиомиопати^[7]^[5]^[8]
дисморфик шинж чанарууд^[5]^[8]

Анхны шинж тэмдэг хүүхэд насанд илэрвэл тэдгээр нь бодисын солилцооны завсрын эмгэг байх магадлал өндөр байдаг бол насанд хүрэгчдэд энэ нь ихэвчлэн мэдрэлийн шинж тэмдэг хэлбэрээр илэрдэг.^[2]^[5]

Шалтгаан

CMAMMA-ны шалтгааныг хоёр тусдаа удамшлын эмгэг гэж хувааж болно: нэг нь удамшлын дутагдал: митохондрийн фермент ацил-КоА синтетазын 3 бүлийн ACSF3-аар кодлогдсон ген (OMIM#614265); нөгөө эмгэг нь MLYCD-аар кодлогдсон ген (OMIM#248360) малонил-КоА декарбоксилазын дутагдал юм.^[1]^[9]

Оношилгоо

Өргөн хүрээний эмнэлзүйн шинж тэмдгүүдийн улмаас нярайн эрүүл мэндийн үзлэгт үл мэдэгдэн өнгөрдөг тул CMAMMA-ыг үл мэдэгдэх эмгэг гэж үздэг.^[1]^[7]

Дөнгөж төрсөн нярайн үзлэг шинжилгээ

ACSF3 нь метилмалонил-КоА, малонил-КоА, эсвэл пропионил-КоА хуримтлалаас үүсдэггүй учир, мөн хэвийн бус байдал ацилкарнитин профайлд харагдахгүй учир CMAMMA нь нярайн цусны стандарт шинжилгээгээр илэрдэггүй.^[5]^[2]^[7]

Кэбэкийн Нярайн цус, шээсний шинжилгээний хөтөлбөрийн дагуу Кэбэк мужид нярайд цусны шинжилгээ хийхээс гадна 21 хоногтойд шээсний шинжилгээ хийдэг нь онцгой тохиолдол юм. Ингэснээр Кэбэк муж нь CMAMMA -ийн судалгаанд чухал ач холбогдолтой ба энэхүү муж нь дэлхийд ганц үнэнд дүйх түүвэр бүлэг юм.^[7]

Малоны хүчил ба метилмалоны хүчлийн харьцаа

Цусны сийвэн дэх малоны хүчил/метилмалоны хүчлийн харьцааг тооцоолсноор CMAMMA нь сонгодог метилмалоны хүчиллэгжилтээс тодорхой ялгагдах боломжтой. Энэ нь метилмалоны ацидемийн витамин B₁₂ -ын хариу үйлдэл үзүүлэгчид болон үл үзүүлэгчдийн хувьд аль алинд боломжтой. Малоны хүчил ба шээсний метилмалоны хүчлийн утгыг ашиглах нь энэ харьцааг тооцоолоход тохиромжгүй.^[1]

ACSF3-ын улмаас CMAMMA-д метилмалоны хүчлийн түвшин малоны хүчлээс давсан байна. Харин малонил-КоА декарбоксилазын дутагдлын улмаас CMAMMA-ийн хувьд эсрэг байна.^[8]^[7]

Генетикийн шинжилгээ

CMAMMA-ийг ACSF3 болон MLYCD генийн шинжилгээгээр оношлох боломжтой. Үр тогтоох эмчилгээний үед хийх илүү нарийн шинжилгээний үед ACSF3 генийн мутаци тээгчийг тодорхойлох боломжтой.^[10]

Тайлбар

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 ^1.4 de Sain-van der Velden, Monique G. M.; van der Ham, Maria; Jans, Judith J.; Visser, Gepke; Prinsen, Hubertus C. M. T.; Verhoeven-Duif, Nanda M.; van Gassen, Koen L. I.; van Hasselt, Peter M. (2016), Morava, Eva; Baumgartner, Matthias; Patterson, Marc; Rahman, Shamima (eds.), "A New Approach for Fast Metabolic Diagnostics in CMAMMA", JIMD Reports, Volume 30, Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg, vol. 30, pp. 15–22, doi:10.1007/8904_2016_531, ISBN 978-3-662-53680-3, PMC 5110436, PMID 26915364
↑ ^2.00 ^2.01 ^2.02 ^2.03 ^2.04 ^2.05 ^2.06 ^2.07 ^2.08 ^2.09 ^2.10 ^2.11 ^2.12 ^2.13 NIH Intramural Sequencing Center Group; Sloan, Jennifer L; Johnston, Jennifer J; Manoli, Irini; Chandler, Randy J; Krause, Caitlin; Carrillo-Carrasco, Nuria; Chandrasekaran, Suma D; Sysol, Justin R; O'Brien, Kevin; Hauser, Natalie S (2011). "Exome sequencing identifies ACSF3 as a cause of combined malonic and methylmalonic aciduria". Nature Genetics. 43 (9): 883–886. doi:10.1038/ng.908. ISSN 1061-4036. PMC 3163731. PMID 21841779
↑ Sniderman, Lisa C.; Lambert, Marie; Giguère, Robert; Auray-Blais, Christiane; Lemieux, Bernard; Laframboise, Rachel; Rosenblatt, David S.; Treacy, Eileen P. (1999). "Outcome of individuals with low-moderate methylmalonic aciduria detected through a neonatal screening program". The Journal of Pediatrics. 134 (6): 675–680. doi:10.1016/S0022-3476(99)70280-5. PMID 10356133
↑ ^4.0 ^4.1 ^4.2 Wang, Ping; Shu, Jianbo; Gu, Chunyu; Yu, Xiaoli; Zheng, Jie; Zhang, Chunhua; Cai, Chunquan (2021). "Combined Malonic and Methylmalonic Aciduria Due to ACSF3 Variants Results in Benign Clinical Course in Three Chinese Patients". Frontiers in Pediatrics. 9: 751895. doi:10.3389/fped.2021.751895. ISSN 2296-2360. PMC 8658908. PMID 34900860.
↑ ^5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 ^5.4 ^5.5 ^5.6 ^5.7 ^5.8 Alfares, A.; Nunez, L. D.; Al-Thihli, K.; Mitchell, J.; Melancon, S.; Anastasio, N.; Ha, K. C. H.; Majewski, J.; Rosenblatt, D. S.; Braverman, N. (2011). "Combined malonic and methylmalonic aciduria: exome sequencing reveals mutations in the ACSF3 gene in patients with a non-classic phenotype". Journal of Medical Genetics. 48 (9): 602–605. doi:10.1136/jmedgenet-2011-100230. ISSN 0022-2593. PMID 21785126. S2CID 19352176
↑ ^6.0 ^6.1 ^6.2 Wehbe, Zeinab; Behringer, Sidney; Alatibi, Khaled; Watkins, David; Rosenblatt, David; Spiekerkoetter, Ute; Tucci, Sara (2019). "The emerging role of the mitochondrial fatty-acid synthase (mtFASII) in the regulation of energy metabolism". Biochimica et Biophysica Acta (BBA) - Molecular and Cell Biology of Lipids. 1864 (11): 1629–1643. doi:10.1016/j.bbalip.2019.07.012. PMID 31376476. S2CID 199404906
↑ ^7.0 ^7.1 ^7.2 ^7.3 ^7.4 ^7.5 ^7.6 ^7.7 Levtova, Alina; Waters, Paula J.; Buhas, Daniela; Lévesque, Sébastien; Auray‐Blais, Christiane; Clarke, Joe T.R.; Laframboise, Rachel; Maranda, Bruno; Mitchell, Grant A.; Brunel‐Guitton, Catherine; Braverman, Nancy E. (2019). "Combined malonic and methylmalonic aciduria due to ACSF3 mutations: Benign clinical course in an unselected cohort". Journal of Inherited Metabolic Disease. 42 (1): 107–116. doi:10.1002/jimd.12032. ISSN 0141-8955. PMID 30740739. S2CID 73436689
↑ ^8.0 ^8.1 ^8.2 ^8.3 ^8.4 ^8.5 ^8.6 Gregg, A. R.; Warman, A. W.; Thorburn, D. R.; O'Brien, W. E. (1998). "Combined malonic and methylmalonic aciduria with normal malonyl-coenzyme A decarboxylase activity: A case supporting multiple aetiologies". Journal of Inherited Metabolic Disease. 21 (4): 382–390. doi:10.1023/A:1005302607897. PMID 9700595. S2CID 20212973
↑ Witkowski, Andrzej; Thweatt, Jennifer; Smith, Stuart (2011). "Mammalian ACSF3 Protein Is a Malonyl-CoA Synthetase That Supplies the Chain Extender Units for Mitochondrial Fatty Acid Synthesis". Journal of Biological Chemistry. 286 (39): 33729–33736. doi:10.1074/jbc.M111.291591. PMC 3190830. PMID 21846720
↑ Gabriel, Marie Cosette; Rice, Stephanie M.; Sloan, Jennifer L.; Mossayebi, Matthew H.; Venditti, Charles P.; Al‐Kouatly, Huda B. (2021). "Considerations of expanded carrier screening: Lessons learned from combined malonic and methylmalonic aciduria". Molecular Genetics & Genomic Medicine. 9 (4): e1621. doi:10.1002/mgg3.1621. ISSN 2324-9269. PMC 8123733. PMID 33625768

[:6-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 ^1.4 de Sain-van der Velden, Monique G. M.; van der Ham, Maria; Jans, Judith J.; Visser, Gepke; Prinsen, Hubertus C. M. T.; Verhoeven-Duif, Nanda M.; van Gassen, Koen L. I.; van Hasselt, Peter M. (2016), Morava, Eva; Baumgartner, Matthias; Patterson, Marc; Rahman, Shamima (eds.), "A New Approach for Fast Metabolic Diagnostics in CMAMMA", JIMD Reports, Volume 30, Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg, vol. 30, pp. 15–22, doi:10.1007/8904_2016_531, ISBN 978-3-662-53680-3, PMC 5110436, PMID 26915364

[:0-2] 2.00 ^2.01 ^2.02 ^2.03 ^2.04 ^2.05 ^2.06 ^2.07 ^2.08 ^2.09 ^2.10 ^2.11 ^2.12 ^2.13 NIH Intramural Sequencing Center Group; Sloan, Jennifer L; Johnston, Jennifer J; Manoli, Irini; Chandler, Randy J; Krause, Caitlin; Carrillo-Carrasco, Nuria; Chandrasekaran, Suma D; Sysol, Justin R; O'Brien, Kevin; Hauser, Natalie S (2011). "Exome sequencing identifies ACSF3 as a cause of combined malonic and methylmalonic aciduria". Nature Genetics. 43 (9): 883–886. doi:10.1038/ng.908. ISSN 1061-4036. PMC 3163731. PMID 21841779

[3] Sniderman, Lisa C.; Lambert, Marie; Giguère, Robert; Auray-Blais, Christiane; Lemieux, Bernard; Laframboise, Rachel; Rosenblatt, David S.; Treacy, Eileen P. (1999). "Outcome of individuals with low-moderate methylmalonic aciduria detected through a neonatal screening program". The Journal of Pediatrics. 134 (6): 675–680. doi:10.1016/S0022-3476(99)70280-5. PMID 10356133

[:2-4] 4.0 ^4.1 ^4.2 Wang, Ping; Shu, Jianbo; Gu, Chunyu; Yu, Xiaoli; Zheng, Jie; Zhang, Chunhua; Cai, Chunquan (2021). "Combined Malonic and Methylmalonic Aciduria Due to ACSF3 Variants Results in Benign Clinical Course in Three Chinese Patients". Frontiers in Pediatrics. 9: 751895. doi:10.3389/fped.2021.751895. ISSN 2296-2360. PMC 8658908. PMID 34900860.

[:3-5] 5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 ^5.4 ^5.5 ^5.6 ^5.7 ^5.8 Alfares, A.; Nunez, L. D.; Al-Thihli, K.; Mitchell, J.; Melancon, S.; Anastasio, N.; Ha, K. C. H.; Majewski, J.; Rosenblatt, D. S.; Braverman, N. (2011). "Combined malonic and methylmalonic aciduria: exome sequencing reveals mutations in the ACSF3 gene in patients with a non-classic phenotype". Journal of Medical Genetics. 48 (9): 602–605. doi:10.1136/jmedgenet-2011-100230. ISSN 0022-2593. PMID 21785126. S2CID 19352176

[:4-6] 6.0 ^6.1 ^6.2 Wehbe, Zeinab; Behringer, Sidney; Alatibi, Khaled; Watkins, David; Rosenblatt, David; Spiekerkoetter, Ute; Tucci, Sara (2019). "The emerging role of the mitochondrial fatty-acid synthase (mtFASII) in the regulation of energy metabolism". Biochimica et Biophysica Acta (BBA) - Molecular and Cell Biology of Lipids. 1864 (11): 1629–1643. doi:10.1016/j.bbalip.2019.07.012. PMID 31376476. S2CID 199404906

[:1-7] 7.0 ^7.1 ^7.2 ^7.3 ^7.4 ^7.5 ^7.6 ^7.7 Levtova, Alina; Waters, Paula J.; Buhas, Daniela; Lévesque, Sébastien; Auray‐Blais, Christiane; Clarke, Joe T.R.; Laframboise, Rachel; Maranda, Bruno; Mitchell, Grant A.; Brunel‐Guitton, Catherine; Braverman, Nancy E. (2019). "Combined malonic and methylmalonic aciduria due to ACSF3 mutations: Benign clinical course in an unselected cohort". Journal of Inherited Metabolic Disease. 42 (1): 107–116. doi:10.1002/jimd.12032. ISSN 0141-8955. PMID 30740739. S2CID 73436689

[:5-8] 8.0 ^8.1 ^8.2 ^8.3 ^8.4 ^8.5 ^8.6 Gregg, A. R.; Warman, A. W.; Thorburn, D. R.; O'Brien, W. E. (1998). "Combined malonic and methylmalonic aciduria with normal malonyl-coenzyme A decarboxylase activity: A case supporting multiple aetiologies". Journal of Inherited Metabolic Disease. 21 (4): 382–390. doi:10.1023/A:1005302607897. PMID 9700595. S2CID 20212973

[9] Witkowski, Andrzej; Thweatt, Jennifer; Smith, Stuart (2011). "Mammalian ACSF3 Protein Is a Malonyl-CoA Synthetase That Supplies the Chain Extender Units for Mitochondrial Fatty Acid Synthesis". Journal of Biological Chemistry. 286 (39): 33729–33736. doi:10.1074/jbc.M111.291591. PMC 3190830. PMID 21846720

[10] Gabriel, Marie Cosette; Rice, Stephanie M.; Sloan, Jennifer L.; Mossayebi, Matthew H.; Venditti, Charles P.; Al‐Kouatly, Huda B. (2021). "Considerations of expanded carrier screening: Lessons learned from combined malonic and methylmalonic aciduria". Molecular Genetics & Genomic Medicine. 9 (4): e1621. doi:10.1002/mgg3.1621. ISSN 2324-9269. PMC 8123733. PMID 33625768

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]