Кунжин
Кунжин, Курчин, Киржин (Монгол кунжин) нь дундад зууны уугуул монголчуудын нэг о"Шастирын түүвэр"-ийн орчуулгад Л. А. Хетагурова гэдэг угсаатны нэр нь кунжин[1] ба курчин[2] гэсэн хэлбэрээр тусгагдсан байдаг. I. Н. Березин kudjit хэлбэрийг ашигласан (түүний уншлагын дагуу - "ходжит"). Өөр нэг хэлбэр нь кужин[1]. Монгол орчуулгад Ц. Сүрэнхорлоо угсаатны нэр нь кунжин[3], хорчин[4] (орчин үеийн хорчинтой андуурч болохгүй), У-гийн англи орчуулгад тусгагдсан байдаг. М. Такстон - киржин (киржин) хэлбэрээрвог юм. Тэд Killingut овгийн нэг салбар юм. Дарлекин монгол овог аймгуудын дунд Кунжин буюу Курчин нарыг дурддаг. "Шастирын түүвэр"-д дурдсанаар Дарлекинууд нь Нукуз, Урянкат, Кунгират, Икирас, Олкунут, Куралас, Элджигин, Кункулаят, Ортаут, Конкотан, Арулат, Килингут, Кунжин, Ушин, Сулдус, Илдуркин, Баяут гэсэн овгуудаас бүрдсэн байв. болон Kingit[1] .
Курчинчуудыг Рашид ад-Дин Килингут овгийн нэг салбар хэмээн нэрлэжээ. Килингутууд нь эргээд Уряут (Ортаут) овгийн нэг салбар байсан[2].
Уряути
засварлах
“Монголчуудын нууц товчоон”-д уряут гэдэг угсаатны оронар[6] хэлбэрээр тусгагдсан байдаг. “Монголчуудын нууц товчоо”-нд оронарууд нь Алан-гоагийн удам бөгөөд голдуу Нирун-монгол гэж ангилагддаг боржигин овгийн[7] нэгэн салбар юм. Үүний зэрэгцээ Рашид ад-Дин Уряут (Ортаут), Килингут, Кунжин зэрэг овог аймгуудыг Дарлекин Монголчуудын бүрэлдэхүүнд багтаан, түүнчлэн Хонхотан, Арулат зэрэг овог аймгуудыг оруулсан байна[1].
“Шастирын түүвэр”-д Уряут овгийн Конкотан, Арулат, Уряут-Килинкут гэсэн гурван салбарыг дурдсан байдаг. “Эдгээр нэрс нь эхлээд гурван ах дүүгийн нэр байсан; [Тэдний] тус бүрээс нэг салбар гарч, тэдний овог [уруг] олон болж, тусдаа овог аймгуудыг бүрдүүлэн, тус бүр нь өөрийн гарал үүсэлтэй хүний нэрээр хоч, нэр авчээ”[2].
Конкотаны анхны хүү. Энэ үгийн утга нь "том хамартай". Хоёр дахь хүү нь Арулат. "Энэ үг нь энэ хүн аав, ээждээ эелдэг байсан гэсэн үг юм." Гурав дахь хүү нь Уряут-Килингут. "Түүнийг сүлжсэнээс хойш энэ нэрээр дуудаж эхэлсэн"[2].
Килингут ба тахиа
засварлах
Рашид ад-Дины хэлснээр килингутуудын бүх овог, салбарууд Уряут-Килингут овгийн удмаас гаралтай. Килингутууд маш олон байсан. Килингутуудын дотор Килингут-Тархан, Курчин гэсэн хоёр салбарыг дурддаг[2].
Килингут-Тархан овгийг үүсгэн байгуулагчдыг Бадай, Кышлык гэдэг. Чингис хаан тэдэнд Тархан (Дархан) цол өгсөн. Мөн Бадайн хүүхдүүд Тархан: Тархан-Хорезми, Садак-Тархан зэрэг цол хүртсэн. Кышлыкын удмын Акутай “эмир-мянган” цол хүртжээ[2].
Конкотаны үеэлүүдийн нэг Кипчактай[2] (Килчигдэй[4], Кабча Кабай[8] нь Курчин овгоос гаралтай. Кипчактай бол Хорасанд алба хааж байсан монголчуудын дунд байсан[2].
Хоёр мянган килингут Чингис хааны зарлигаар түүний дүү Тэмүгэ-отчигинд шууд захирагдаж байв[9]. Чингис хаантай нийлсэн килингутуудын дотор Кужин гэж дурдагддаг. Рашид ад-Диний хэлснээр Кужин "Конкотаны килингутууд болон авга ах нарын дундаас" байжээ.