Конус

Конус (Англи: cone) нь 3 хэмжээст биет бөгөөд дугуй суурь бүхий шөвөгний үзүүр шиг шовгор хэлбэртэй.

Конус

Тодорхойлолт

3 хэмжээст огторгуйд шулуун) l болон l дээрх p цэгийг бэхлэе. p цэгийг дайрах, l шулуунтай параллель ч биш, перпендикуляр ч биш шулууныг тэнхлэг болгон авч, l шулууныг эргүүлэхэд үүсэх муруй нв конусын гадарга болно.

Цааш нь, эргэлтийн тэнхлэгтэй перпендикуляраар огтлолцох хавтгай P-г авч, конусын гадарга болон P хавтгайгаар хашигдах хэсгийг конус гэдэг.

p цэгийг конусын орой', конусын гадарга ба P хавтгай хоёрын ерөнхий хэсгийг конусын суурь, конусын гадаргын үлдсэн хэсгийг конусын тал, орой болон суурь хоёрын хоорондох зайг конусын өндөр гэх бөгөөд l шулуун (-ы конусын гадаргуутай ерөнхий хэсэг)-ыг конусын эх шугам гэнэ. Суурь нь эргэлтийн тэнхлэг болон P хавтгайн огтлолцолд төвтэй дугуй байна. Конусын дэлгээсийг зурвал тал нь сектор хэлбэртэй болно. Уг секторын радиус болох хэрчим нь эх шугам байна.

Шинж чанарууд

• Өндөр нь h, эх шугамын урт нь c, суурийн радиус нь r, суурийн талбай нь B (= π r²), суурийн тойргийн урт нь b (= 2 π r) гэвэл конусын талын талбай S_side, гадаргуугийн нийт талбай S, эзэлхүүн V нь дараах томъёонуудаар илэрхийлэгдэнэ：

  $S_{\mathrm {side} }=\pi rc=\pi r{\sqrt {c^{2}-h^{2}}}={\frac {1}{2}}bc$

  $S=S_{\mathrm {side} }+B=\pi r(r+c)={\frac {1}{2}}b(r+c)\,$

  $V={\frac {1}{3}}\pi r^{2}h={\frac {1}{3}}\pi (c^{2}-h^{2})h={\frac {1}{3}}Bh$

Нормчлол

Конусын гадаргууг тохирох ортогональ хувиргалтыг хийх аргаар

$aX^{2}+bY^{2}-cZ^{2}=0$

хэлбэрээр илэрхийлж болно. Үүнээс үзвэл конусын гадаргуу нь 2-хэмжээст муруй болох нь харагдаж байна. Мөн тодорхойлолтоос нь харвал параметраар илэрхийлж болох нь ойлгомжтой:

${\begin{cases}X=a\cos(st)\\Y=b\sin(st)\\Z=ct\end{cases}}$

Конусан муруй

Конусын гадаргууг хавтгайгаар огтлоход үүсэх муруйг ерөнхийд нь конусан муруй гэнэ. Аналитик геометрт конусан муруй нь 2-хэмжээст муруйтай ижил утгыг илэрхийлдэг.

Мөн үзэх

• Эргэлтийн бие
• Призм
• Биконус