Иргэншил

Иргэншил бол бүрэн эрхт улсын гишүүнчлэл, үнэнч байх явдал юм.

Хэдийгээр өнөөгийн Англо-Саксоны ертөнцөд иргэншил нь иргэний харьяалалтай хууль зүйн хувьд ихэвчлэн зөрчилддөг ч олон улсын эрх зүйд иргэншил гэдэг нэр томьёо нь иргэншилд хамаарахгүй, энэ хоёр ойлголт нь хамтын гишүүнчлэлийн үзэл баримтлалын хувьд өөр өөр хэмжигдэхүүн юм.

Ер нь иргэний харъяаллын хугацаа дуусахгүй бөгөөд тухайн улс оронд ажиллах, оршин суух, санал өгөх, мөн тухайн улстай танилцах, паспорт авах боломжтой. Хэдийгээр ялгаварлан гадуурхах хууль тогтоомжоор эрхээ хасуулах, шууд апартейд үзлийн иргэдийг хоёрдугаар зэрэглэлийн иргэн болгосон. Түүхийн хувьд муж улсын хүн ам нь ихэвчлэн субьектууд байсан бол иргэншил нь хот, бүгд найрамдах улсын эрэгтэйчүүдийн эрх, ялангуяа эртний хот мужуудын эрх гэх мэт хотын хүн амын эрхээс үүссэн тодорхой статус байсан бөгөөд энэ нь иргэншил, нийгмийн харилцааг бий болгодог (хөрөнгөтний анги). Түүнээс хойш муж улсууд өөрсдийн үндэсний ихэнх ард түмнийхээ иргэний харьяаллын статусыг өргөжүүлсэн бол иргэний эрхийн цар хүрээ маргаантай хэвээр байна.