Ионжуулагч цацраг

Цөмийн цацрагийг оролцуулан ионжуулагч цацраг (эсвэл ионт цацраг) нь атом эсвэл молекулуудаас электроныг салгаж ионжуулахад хангалттай энергитэй атомын доорх бөөмс мөн цахилгаан соронзон долгионоос бүрдэнэ.[1] Зарим бөөмс гэрлийн хурдны 99% хүртэл аялж чаддаг ба цахилгаан соронзон долгион нь цахилгаан соронзон спектрийн өндөр энергитэй хэсэгт байдаг.

Гамма туяа, рентген туяа, цахилгаан соронзон спектрийн илүү өндөр энергитэй хэт ягаан туяа зэрэг нь ионжуулагч цацраг, харин бага энергитэй хэт ягаан туяа, нүдэнд үзэгдэхүйц гэрэл, бараг бүх төрлийн лазерын гэрэл, хэт улаан туяа, богино долгион, радио долгион нь ионжуулдаггүй цацрагт багтана. Талбай дахь ионжуулагч ба ионжуулдагч бус цацрагийн хоорондох хил хязгаарыг хэт ягаан туяа тодорхойлох боломжгүй, энэ нь өөр өөр молекул, атомууд өөр өөр энергид ионждогоос үүдэлтэй. Ионжуулагч цацрагийн энерги 10 электронвольт (эВ) -ээс 33 эВ-ийн хооронд эхэлнэ.