Хан боргоцой

Хан боргоцой
	; Ургаж буй хан боргоцой
Биологийн ангилал
Аймаг:	Ургамал;
(зэрэглэлгүй)	Monocots;
(зэрэглэлгүй)	Commelinids;
Баг:	Poales;
Овог:	Bromeliaceae;
Дэд овог:	Bromelioideae;
Төрөл:	Ananas;
Зүйл:	A. comosus;
Латин нэр
	Ananas comosus; (Карл Линней) Merr.
Ижил утгатай нэршил
	Ananas sativus

Хан боргоцой (Ananas comosus) нь халуун оронд ургадаг, идэж болох ургамал ба түүний жимс юм. Энэхүү ургамал нь Парагвай болон Бразилын өмнөд хэсгээс гаралтай аж.

Хан боргоцой нь олон наст ургамал ба 1-1.5 м өндөртэй, 30 ба түүнээс дээш тооны тал тал тийш салаалан ургасан 30-100 см урт навчнуудтай. Энэ навчнуудын голд жимс нь боловсрох ба хурааж авсны дараа дахин жимс ургадаг. Гэхдээ дараа дараагийн жимсний хэмжээ нь жижгэрдэг тул нэг бутыг 3 жилээс илүү хэрэглэдэггүй байна.

Тариалалт засварлах

2018 онд дэлхийн хан боргоцойны тариалалт 27.9 сая тонн байсан бөгөөд Коста Рика, Филиппин, Бразил, Тайланд улсууд тэргүүлжээ.^[1]

Хан боргоцойн тариалалт – 2018
Улс	(сая тонн)
Коста Рика Коста Рика	3.4
Филиппин Филиппин	2.7
Бразил Бразил	2.6
Тайланд Тайланд	2.1
Индонез Индонез	1.8
Энэтхэг Энэтхэг	1.7
Дэлхий нийт	27.9
Эх сурвалж: НҮБ-ын ХХААБСМС^[1]

Энэхүү жимс нь эрүүл мэндэд сайн аминдэм, бодисоор баялаг юм. С витамин гэхэд л 10Ог хан боргоцойд 15-76 мг бий. Мөн минерал ба бичил элементүүдээр баялаг. Ялангуяа кали маш их, 320 мг хүртэл агуулагддаг. Мөн уураг задалдаг бромелин байхаас гадна цусны даралт бууруулж, судсуудын хананаас өөхөн хуримтлалыг арилгаж, цусны эргэлт сайжруулж, үрэвслийн эсрэг үйлчилгээтэй.

Хан боргоцой биеэс ус гадагшлуулж, хаванг буулгадаг. Мөн гэдэс хямрах, ходоод өвдөхөд тустай. Нойр булчирхайн ажиллагааг хөнгөвчилж, арьсны нөсөө, сэвхийг арилгадаг сайн талтай гэгддэг.

Gallery засварлах

Хан боргоцойн талбай
Боловсорж гүйцээгүй хан боргоцой
Зүссэн байгаа нь.

Эшлэл засварлах

↑ ^1.0 ^1.1 "Pineapple production in 2018, Crops/Regions/World list/Production Quantity (pick lists)". UN Food and Agriculture Organization, Corporate Statistical Database (FAOSTAT). 2019. Retrieved 8 March 2020.

Гадаад холбоос засварлах

Commons: Ananas comosus – Викимедиа дуу дүрсний сан

Pineapple Fruit Facts - Information on pineapples from California Rare Fruit Growers, Inc.

[faostat18-1] 1.0 ^1.1 "Pineapple production in 2018, Crops/Regions/World list/Production Quantity (pick lists)". UN Food and Agriculture Organization, Corporate Statistical Database (FAOSTAT). 2019. Retrieved 8 March 2020.

[1]